تحلیلی بر وضعیت تاب آوری کالبدی- محیطی محلات شهری در سکونتگاه های بافت فرسوده در مواجه با سوانح طبیعی (زلزله) (مورد مطالعه: اسلامشهر)

تاب آوری در برابر بحران ها یکی از مفاهیم بسیار مهم نظری و کاربردی در مدیریت بحران در سال های اخیر بوده است. امروزه تحلیل و افزایش تاب آوری نسبت به سوانح طبیعی به حوزه ای مهم و گسترده تبدیل شده است به طوری که در حال حاضر از حرکت همزمان و متقابل توسعه پایدار و مدیریت سوانح به سمت افزایش تاب آوری بحث می شود. بر این اساس، تحلیل و افزایش تاب آوری سیستم های انسانی و محیطی در برابر سوانح طبیعی در مسیر نیل به آرمان توسعه پایدار از اهمیت ویژه ای برخودار شده است. هدف این پژوهش اندازه گیری میزان تاب آوری در ابعاد اجتماعی، کالبدی به منظور مقابله با اثرات سوانح طبیعی (زلزله) در شهر اسلامشهر و تبیین عملی نقش تاب آوری و یا تقویت تاب آوری موجود است. این مفهوم به طرز گسترده ای در مورد جوامع تاب آور بکار گرفته شده است. محققان تلاش کرده اند تا ویژگی های جوامع تاب آور را شناسایی و راهبردهای ایجاد این جوامع را معرفی نمایند. پس باتوجه به اهمیت موضوع هدف اصلی پژوهش حاضر تحلیل بر مولفه های تاب آوری محلات مسکونی همجوار با صنایع در شهر اسلامشهر با روش توصیفی- تحلیلی می باشد برای رسیدن به این هدف ابتدا به مفهوم تاب آوری و مولفه های آن پرداخته و سپس اصول های حاکم بر تاب آوری شهری بررسی شد و در نهایت به پیشنهادات پرداخته شد. نتایج پژوهش نشان داد تاب آوری در برابر زلزله یکی از مفاهیم بسیار مهم نظری و عملی در مدیریت بحران است. طی چند دهه گذشته، رشد شتابان شهری و توسعه مناطق فرودست شهری (به ویژه در کشورهای در حال توسعه) موجب شده که آسیب پذیری آنها در برابر بحران هایی با منشاء انسانی و طبیعی بیش از پیش گردد. لذا تاب آور نمودن جوامع شهری به ویژه محلات فرودست و نابسامان دارای اهمیت خاصی است.

کلیدواژه ها:

تاب آوری محلات ، مدیریت بحران ، سکونتگاه غیررسمی ، زلزله ، اسلامشهر