مولفه های اثربخش بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در فضای ژیوپلیتیکی قفقاز جنوبی

جمهوری اسلامی ایران کشوری است که در کنار موقعیت مناسب ژیوکالچری، ژیواکونومیک و ژیواستراتژیک دارای موقعیت حساس و مناسب ژیوپلیتیکی نیز است، به گونه ای که مناطق ژیوپلیتیکی فعالی با کارکردهای گسترده و متعدد گرداگرد آن را فرا گرفته و آن را به صورت کانون جاذبه دیپلماسی منطقه ای و جهانی درآورده است. این موقعیت نه تنها باعث تاثیرگذاری ایران در روند تحولات جهانی و منطقه ای می شود، بلکه کارکرد مناطق پیرامونی نیز می تواند مسایل ایران را تحت تاثیر قرار دهد. فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و به دنبال آن استقلال جمهوری های شوروی، ایران را به فضای ژیوپلیتیکی جدیدی وارد کرد که می بایست با توجه به این شرایط جدید و با توجه به اینکه کشورهای قفقاز جنوبی به نوعی مکمل جمهوری اسلامی ایران هستند، سیاست خارجی خود را با توجه به این شرایط و برای نیل به اهداف ژیوپلیتیکی جدید در این منطقه شکل دهد. به طور کلی، به علت ویژگی های خاص منطقه قفقاز و همچنین دغدغه های سیاسی- امنیتی جمهوری اسلامی ایران نسبت به این منطقه، جهت گیری اصلی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و مصادیق متعدد، نشان دهنده این واقعیت است که عنصر ژیوپلیتیک، مهم‎ترین نقش را در فرایند شکل گیری سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در این منطقه داشته است و می‎توان استدلال کرد مولفه اصلی و اثر بخش بر روابط ایران و کشورهای قفقاز جنوبی ژیوپلیتیک می‎باشد.

کلیدواژه ها:

جمهوری اسلامی ایران ، قفقاز جنوبی ، ژیوپلیتیک ، سیاست خارجی