اوراق بهادار (صکوک) مضاربه؛ ابزاری مناسب برای توسعه بخش صادرات ایران

امروزه در اقتصاد جهانی صادرات نقش مهمی در رشد و توسعه هر کشوری ایفا می کند، تجارت خارجی ایران به دلیل اتکا به صادرات نفت، وابستگی شدیدی به درآمدهای ارزی حاصل از صدور نفت دارد بنابراین اتخاذ سیاست هایی که اتکا به تک محصولی بودن را کم و از طرفی موجبات افزایش صادرات غیر نفتی و کاهش واردات شود، ضروری به نظر می رسد. در ایران به دلیل بانک پایگی نظام مالی، تامین مالی بخشهای مختلف اقتصاد از جمله صادرات به شدت به این بخش وابسته است و این در حالی است که نظام بانکی کشور به جهت نداشتن ابزارهای مالی مناسب، سهم ناچیزی از نیازهای مالی بخش صادرات را پوشش می دهد؛ بنابراین لزوم حرکت به سمت تامین مالی از طریق ابزارهای مالی مناسب، ضروری به نظر می رسد. یکی از این ابزارها اوراق مضاربه است. این مقاله پس از مروری بر پژوهش های صورت گرفته در حوزه تامین مالی بخش صادرات، و نقد روش های تامین مالی در این بخش، به دنبال پاسخ به این سوال است که آیا اوراق مضاربه به لحاظ فقهی و اقتصادی، ابزار کارآمدی برای تامین مالی بخش صادرات است نتایج این مقاله که با به کار گیری روش توصیفی - کاربردی به دست آمده است، ضمن ارایه مدل های عملیاتی اوراق مضاربه در بخش صادرات، نشان می دهد که اوراق مضابه از لحاظ فقهی و اقتصادی ابزاری مناسب برای تامین مالی بخش صادرات است و فعالان مالی بخش صادرات می توانند با استفاده از این اوراق، کمبود منابع لازم برای حمایت مالی و اعتباری از صادر کنندگان را پر کنند.

کلیدواژه ها:

صادرات ، صادرات غیر نفتی ، تامین مالی ، مضاربه ، اوراق مضاربه