مدیریت منابع آب با استفاده از ارزیابی مدل SRM، مطالعه موردی حوزه شیرکوه استان یزد

در برخی مناطق کشور بویژه در ارتفاعات، نوع بارش به صورت برف می باشد که منبع مهم جریان رودخانه ها محسوب می شود. آگاهی از میزان ذخایر برفی در حوزه های آبریز جهت استفاده از آب معادل برف، تأمین آب مورد نیاز پائین دست و مدیریت و برنامه ریزی منابع آب، لازم می باشد. با توجه به اینکه برف و رواناب ناشی از ذوب برف در حوزه آبریز شیرکوه از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد، مدل پیش بینی رواناب ناشی از ذوب برف (SRM) با توجه به کابرد و قابلیت مناسب آن در حوزه های آبخیز دیگر نقاط جهان به واسنجی و برآورد حجم رواناب حاصل از باران و ذوب برف می پردازد. ابتدا پارامترهای مدل با توجه به خصوصیات فیزیکی حوزه، آمار و اطلاعات هیدرولوژیکی سه سال آماری تر، معمولی و خشک واسنجی شده و در مرحله بعد با در نظر گرفتن سه عامل ورودی بارندگی، درجه حرارتو سطح پوشش برف هیدروگراف های محاسباتی و مشاهداتی ناشی از ذوب برف به طور روزانه برای سه سال آبی مشابه پیش بینی و ارزیابی شده است. نتایج حاصل از واسنجی نشان می دهد که مدل در هر سه سال آبی در تطابق دو منحنی محاسباتی و واقعی خصوصاً حجم رواناب از قابلیت و کارآیی خوبی برخوردار است. ارزیابی مدل نتایج، مطلوب و قابل قبولی را از نظر برآورد حجم و روند جریان برای سال آبی تر و معمولی نشان می دهد لیکن قابلیت لازم در برآورد دبی حداکثر لحظه ای را دارا نیست. همین نتایج ارزیابی حاکی از تطابق بسیار مطلوب دو منحنی رواناب محاسباتی و واقعی در فصول پاییز و تابستان و اختلاف فاحش آنها در سایر فصول می باشد.

کلیدواژه ها:

مدل SRM ، ذوب برف ، مدیریت منابع آب ، شیرکوه