ارزیابی امکان کنترل بیماری پوسیدگی رایزوکتونیایی ریشه لوبیا با استفاده از سودوموناس های فلورسنت

حبوبات دومین گروه مهم محصولات زراعی پس از غلات به شمار می روند. لوبیا در بین حبوبات بیشترین سطح زیر کشت را در جهان به خود اختصاص داده است و با داشتن حدود 22 درصد پروتیین در جیره غذایی مردم از اهمیت زیادی برخوردار است. بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی طوقه و ریشه لوبیا ناشی از قارچ Rhizoctonia solani یکی از مهم ترین بیماری های این محصول در مناطق لوبیا کاری ایران به ویژه شهرستان خمین می باشد. کنترل شیمیایی این بیماری به دلیل خاکزی بودن عامل بیماری، دامنه میزبانی بالا، قدرت تهاجم بالا و دوام زیاد، ناکارا است. استفاده از عوامل بیوکنترل باکتریایی یکی از راهکارهای امید بخش در مبارزه با این بیماری می باشد. طی بازدیدی که در تابستان 1394 از مزارع شهرستان خمین صورت گرفت، طوقه گیاه چه های آلوده به این بیمارگر جمع آوری گردید. نمونه ها به قطعه های کوچک تقسیم و با هیپوکلریت سدیم 0/5 درصد به مدت 2 دقیقه ضدعفونی و سپس با آب مقطر سترون، شستشو گردید و روی محیط غذایی PDA کشت داده شد و قارچ های خالص سازی شده مورد نظر بر روی کاغذ صافی استریل داخل لوله آزمایش حاوی PDA نگهداری شد. برای انجام آزمایش بیماری زایی تمام جدایه های R. solani جمع آوری شده بر روی رقم لوبیا محلی خمین در شرایط گلخانه ای بررسی گردید و جدایه قارچی با قدرت بیمارگری بالاتر جهت ادامه آزمایشات انتخاب شد. در این مطالعه توانایی بیوکنترل 8 استرین باکتریایی Pseudomonas Fluorescens که توانایی تولد متابولیت های ثانویه مانند سیانید هیدروژن، سیدروفور، پروتیاز، متابولیت های فرار و غیر فرار تمامی آن ها قبلا بررسی و قدرت بیوکنترل آن ها در برابر سایر عوامل بیماری زای گیاهی به اثبات رسیده بود در شرایط آزمایشگاه در برابر بیماری از پا افتادگی و پوسیدگی ریشه ی لوبیا مورد بررسی قرار گرفت. آزمون های کشت چهار نقطه ای، کشت متقابل، اثر متابیلیت های غیر فرار و متابولیت های فرار باکتریایی بر قارچ بیمارگر انجام گردید. تمامی آزمایشات در 4 تکرار صورت گرفت. تجزیه و تحلیل آماری و مقایسه میانگین صفات به روش آزمون چند دامنه ای دانکن و با استفاده از نرم افزار 9.2 SAS ver صورت گرفت. نتایج نشان داد که در تمامی آزمون ها جدایه ی P13 بیشترین تاثیر را در کنترل بیمارگر داشت.

کلیدواژه ها:

از پا افتادگی و پوسیدگی ریشه ، بیوکنترل ، بازدارندگی رشد