مرز و مرزبانی در ادبیات ایران

مرز یکی از مفاهیم اساسی و مهم در جغرافیای سیاسی است؛ اما امروزه بحث های زیادی درباره از میان رفتن و بی اهمیتشدن مرز در عصر جهانی شدن وجود دارد. همچنین مفهوم مرز در برگیرنده واحدهای سیاسی- جغرافیایی مستقل است کهبرجسته ترین تقسیم بندی جهان کنونی را شکل می دهند و همزمان با شکل گیری سیاسی ایران در دوره هخامنشیان واقعیتپیدا کرد. عدم توجه به مفاهیم سرزمینی و مرزهای سیاسی بعد از ظهور اسلام، نظام کشور را در ایران بر هم زد. شاعرانفارسی زبان، شاهد تاخت و تاز، ناامنی و فراز و فرود حکومت ها بوده اند. از این رو با توجه به منابع کهن ایرانی و آیینکشورداری دورههای مختلف به خلق اشعار پرداخته و حس وطن پرستی خود را در این آثار نشان داده اند. یکی از مفاهیمسرزمینی منعکس شده در اشعار و به طور کلی ادبیات ایرا، مفهوم مرز و مرزبانی است. ما در این پژوهش برآنیم تا با مطالعهادبیات گذشته ایران، به شناخت واژه و مفهوم مرز و مرزبانی، تبیین کاربردهای آن، معادلات و رویدادهای مربوط به آنبپردازیم. در این مقاله نشان داده میشود که ادبیات این مرز و بوم، اسناد آشنایی ایرانیان با مفاهیم کشور و مرز در دورانباستانی و قرنها پیش از آن است.

کلیدواژه ها:

مرز ، مرزبانی ، ادبیات ایران ، ایران باستان ، شاهنامه