جایگاه اعتدال و نقش آن در تکامل انسان از منظر امام على علیه السلام در نهج البلاغه

انسان با داشتن دو بعد جسمانی و روحانی، که برآمده از نحوه تکوین برزخی اوست، از احکام مترتب برهریک از عوالم روحانی و عالم اجسام برخوردار است. ترکیب عناصر، یکی از احکام عالم اجسام است. وجودعنصر هیولانی در مزاج، بستر سیر انسان به سوی کمال را فراهم کرده است. به هر میزان اجزایتشکیل دهنده انسان از تعادل بیشتری برخوردار باشند، کمال وجودی او بیشتر است. انسان در میانموجودات، از اعتدال مزاج بیشتری برخوردار است. در میان افراد انسانی نیز انسان کامل دارای اعدلمزا جهاست. نحوه هستی او در مراحل تنزلات در قوس نزول، در این اعتدال مزاج تاثیر بسزا دارد، زیرا سیر اودر عالم عناصر، تا تشکیل بدن عنصری، گرفتار تعویقات و توقفات نبوده به اصطلاح- احدی السیر است.آنچه وجود اعتدال مزاج در انسان کامل را ضروری می سازد آن است که تعدد نفوس انسانی و خساست وشرافت نفس انسان متاثر از شرافت و دنایت هیکل و بدن عنصری اوست که با تامین قابلیت در جانب قابل،موجب تعدد نفوس گردیده است. تشکیل مزاج عنصری انسان کامل برگرفته از نورانیت او در عوالم بالاست.اعتدال در نشیه عنصری، نمونه ای از اعتدال در عالم امر است؛ زیرا در صقع ربوبی نیز به مظهر حکم عادلنیاز است تا با عدالت میان اعیان ثابته حکم نماید و صاحب این مظهر حکم، حقیقت محمدیه است.همچنین لازمه جمعیت در انسان کامل آن است که آثار تمام حقایق را به صورت متعادل، بدون غلبه هیچاثری نسبت به اثر یا آثار دیگر، بروز دهد. برای عنصری انسان کامل نیز مشمول چنین قاعده ای بوده، مزاجعنصری انسان کامل را در بالاترین نقطه از اعتدال قرار می دهد . لذادر این تحقیق سعی می شود به بررسیجایگاه اعتدال و نقش آن در تکامل انسان از منظر امام على علیه السلام در نهج البلاغه پرداخته شود.

کلیدواژه ها:

اعتدال ، امام علی (ع) ، تکامل انسان