ارزیابی و پهنه بندی GIS پایه آلودگی هوای شهر تبریز

آلودگیهای زیست محیطی از جمله آلودگی هوا یکی از مشکلات قرن حاضر بوده و تهدیدی برای جامعه بشری محسوب می شود. در این راستا مدیریت بهینه در کنترل و پیشگیری آلودگی بمنظور بهبود شرایط سهم بسزایی دارد که فناوری پیشرفته سیستم اطلاعات جغرافیایی ) GIS ( از جمله سیستم های مدیریتی کارا در این زمینه به شمار میرود. شهر تبریز یکی از کلانشهرهای دچار به بحران آلودگی میباشد که ایستگاه های سنجش آلودگی در سطح این شهر به صورت نقطه ای و در مناطقی از شهر پراکنده هستند، بنابراین فقط میزان آلاینده در همان نقطه تا شعاع محدودی مشخص بوده و در مورد میزان آلاینده ها در شعاع های دورتر اطلاعاتی در دست نیست که همین موضوع یکی از مشکلات عمده در مدیریت کیفیت هوا به شمار میرود. در پژوهش حاضر جهت ارزیابی میزان تراکم آلاینده ها در سطح شهر تبریز از دادههای ایستگاههای پایش آلودگی هوای آبرسان، میدان نماز، حکیم نظامی، باغ شمال و راه آهن شهر تبریز که بصورت 24 ساعته آلاینده های ازن، دی اکسید گوگرد، دیاکسید نیتروژن و دیاکسید کربن را در این مناطق و حریم آن اندازه گیری میکنند، استفاده شد. سپس داده های مربوط به آلاینده های فوق پس از استخراج و مطمین بودن از صحت آنها با استفاده از روشهای آماری و GIS دسته بندی و در محیط نرم افزاری Arc Map توسط افزونه زمین آماری و با استفاده از روش درونیابی IDW Original در منطقه مورد مطالعه پهنه بندی و ارزیابی گردید . نتایج نشان داد که عواملی مانند موقعیت جغرافیایی و توپوگرافی، کاربریهای تجاری، اداری و صنعتی، سرانه پایین معابر و فضای سبز از عمده ترین عوامل ایجاد آلودگی در نواحی مرکزی شهر تبریز میباشد.

کلیدواژه ها:

آلودگی هوا ، سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS ، درون یابی ، تبریز