بررسی روش تحلیل مضمون در تحقیقات با رویکرد کیفی

یکی از روش های تحلیلی در تحقیقات کیفی، تحلیل مضمون است که به ندرت معرفی شده است. در سال های اخیر شناخت رو به رشدی در مورد ارزش تحقیقات کیفی در پایگاه داده ها، به منظور تسهیل موثر و مناسب سیاست و عمل شکل گرفته است. در پاسخ به این امر، روش های کیفی روز به روز در حال گسترش هستند. تحلیل مضمون روشی است که معمولا برای تجزیه و تحلیل داده ها در تحقیقات کیفی اولیه مورد استفاده قرار می گیرد (توماس، هاردن، 2008). پژوهشگر در تحلیل مضمون، مباحث مهم مطرح شده در متن را استخراج می کند. فرایند تحلیل مضمون شامل یک رفت و برگشت مستمر بین مجموعه داده ها و خلاصه های کدگذاری شده و تحلیل داده هایی است که به وجود می آیند. تحلیل مضمون فرایندی بازگشتی است که در آن حرکت به عقب و جلو در بین مراحل ذکرشده وجود دارد. هدف این مقاله، معرفی تحلیل مضمون و روش های وابسته به آن است. از این پس از بررسی جایگاه تحلیل مضمون در تحقیقات کیفی، برخی مفاهیم و روش های مهم در آن به طور خلاصه، توضیح داده می شود. در نهایت معیارهای ارزیابی روایی و پایایی تحلیل مضمون توضیح داده شده و با ذکر مزایا و معایب این روش، راهکارها و پیشنهاداتی برای تحقیقات آتی، عرضه می شود.

کلیدواژه ها:

تحلیل مضمون ، روش تحقیق ، کیفی ، تحلیل تم