مطالعه نسبت های یونی و رخساره های هیدروشیمی آبخوان دشت اشترینان، لرستان

دشت اشترینان واقع در شمال استان لرستان حد فاصل بین زون های سنندج سیرجان و زاگرس جهت مطالعه هیدروژیوشیمی، انتخاب گردیده و تعداد 16 نمونه آب زیرزمینی از منابع مختلفی شامل چاه، قنات و چشمه جمع آوری گردید. در این پژوهش اثر سازندهای زمین شناسی و فعالیت های کشاورزی بر کیفیت آب های زیزیمین دشت اشترینان با برداشت پارامترهای صحرایی مانند اسیدیته (pH)، هدایت الکتریکی (Ec)، دما (T)، پتانسیل احیا (Eh)، اکسیژن محلول (Do)، غلظت آنیون ها و کاتیون ها مورد ارزیابی قرار گرفت. نسبت های یونی جهت تعیین منشا یون ها محاسبه و دیاگرام های ترکیبی رسم گردید. ترتیب فراوانی یون های اصلی شامل: +Hco3> So4 > Cl Ca2+> Mg2+> Na و براساس دیاگرام پایپر آب منطقه از نوع بیکربناته است. بررسی های هیدروژیوشیمیایی نشان می دهد که عامل اصلی کنترل کننده ی شیمی آب در منطقه با توجه به نسبت های یونی و دیاگرام های ترکیبی، هوازدگی و انحلال شیمیایی واحدهای آهکی و دولومیتی زاگرس در غرب و توده های آذرین و دگرگونی زون سنندج سیرجان در شرق دشت است. اندیس اشباع کانی ها در نمونه های آب نشان می دهند که آب های منطقه نسبت به کانی های تبخیری و آراگونیت تحت اشباع بوده و نسبت به کلیست و دولومیت فوق اشباع است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که در مناطق میانی دشت، غلظت نیترات آب های زیرزمینی در اثر فعالیت های کشاورزی بیشتر از حداکثر مجاز است.

کلیدواژه ها:

دشت اشترینان ، نیترات ، نسبت یونی ، هیدروشیمی ، فعالیت کشاورزی