جایگاه تربت حیدریه در صنعت نوغانداری گذشته ؛حال وآینده

از صنایعی که در سال های اخیر تلاش زیادی صورت گرفته است تا رونق گذشته را دوباره پیدا کند صنعت پرورش کرم ابریشم و ابریشم کشی است . نوغانداری و تولید فرآورده های ابریشمی از جمله فعالیتهایی جانبی در کنار فعالیتهای اصلی کشاورزی است. محصول اصلی حاصل از پرورش کرم ابریشم ، نخ ابریشمی است که در ایران بیش از 59 درصد آن در تولید فرش به کار می رود . نخ ابریشمی به واسطه نرمی، شفافیت همراه با ظرافت و استحکام فوق العاده ای که دارد یکی از مهمترین و گرانبهاترین الیاف ها شمرده می شود .ارتباط تنگاتنگی بین کشاورزی، صنعت، تجارت و بازرگانی در صنعت نوغانداری وجود دارد و این ارتباط همچون حلقه های یک زنجیر است، عملکرد ناقص یک حلقه موجب محدودیت حلقه های دیگر و عملکرد مطلوب یکی سبب رشد و توسعه دیگر حلقه ها می گردد. پس با توجه به سرمایه گذاری های صورت گرفته و پتانسیل های موجود در این صنعت و دسترسی آسان به مواد اولیه می توان با توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی علاوه بر تامین نیاز کشور محصولات ابریشمی بسیاری را به خارج از کشور صادر نمود . به طور کلی مراحل تولید نخ ابریشمی شامل مراحل انتخاب پیله و درجه بندی آن، خفه و خشک کردن، انبار کردن، جداسازی، کرک زدایی، غربال کردن، مخلوط کردن، پخت پیله ها، برس زدن، ابریشم کشی، کلاف پیچی، سوکینگ، تابندگی و بسته بندی می باشد. سپس نخ تولیدی به مراکز عمل آوری ابریشم خام ارسال شده و در آنجا عملیات کلیابی، صمغ گیری و تابندگی صورت می گیرید. در نهایت نخ تولیدی در کارخانجات و مراکز بافت فرش های ابریشمی به کالایی نفیس تبدیل می گردد. متاسفانه در 15 سال گذشته بدلیل واردات غیرقانونی و قانونی نخ ابریشم شاهد افول شدید این صنعت در کشور بوده ایم . بطریق معمول مولدین بخش کشاورزی در سنواتی که خشکسالی بر استان غالب می گردید ارتزاق خود را بر تولید فرش و سایر صنایع دستی استوار می کردند . حال آنکه با از میان رفتن صنعت ابریشم کشی و تولید ابریشم برای فرش، اشتغال عظیمی در کلیه پروسه های تولید مربوطه از بین رفته و شاهد روز افزون مهاجرت ها به حاشیه شهرهای بزرگ خواهیم بود . در این مقاله علاوه بر آمار و ارقام مربوط به تولید داخلی و خارجی در تولید پیله وابریشم و جایگاه تربت حیدریه در ایران؛ به مشکلات نوغانداری و ابریشم کشی شهرستان تربت حیدریه پرداخته وبه راههای برون رفت از آن مشکلات خواهیم پرداخت

کلیدواژه ها:

نوغانداری ، ابریشم کشی ، فراوری نخ ، تربت حیدریه