پارادوکس تحریم و حقوق همبستگی: بررسی موردی تحریم اقتصادی و جنبه های مختلف حق بر توسعه

حقوق همبستگی به مجموع حق هایی گفته می شود که درصدد ایجاد یا تقویت همبستگی بین ابنای بشر و جامعه بین المللی هستند. حق توسعه، حق صلح و حق محیط زیست سالم و حق ارتباطات از مهمترین مصادیق این حقوق هستند. طرفداران حقوق همبستگی، نظام حقوق بشر شناسایی شده در منشور بین المللی حقوق بشر را که به نسل های اول و دوم حقوق بشر موسوم شده اند نظام سنتی حقوق بشر می نامند و معتقدند که این نظام، نمی تواند تامین کننده اهداف اندیشه حقوق بشر باشد. و لازم هست تا نظام سنتی حقوق بشر با حقوق همبستگی اصلاح، تکمیل و تقویت شوند. در حالی که در نظام سنتی حقوق بشر مسیولیت اصلی تحقق نسل های اول ودوم حقوق بشر بر عهده دولت بوده و مسیولیتی ملی است در حقوق همبستگی بر بعد بین المللی حقوق مذکور تاکید شده و جامعه بین المللی موظف به تسهیل اجرایی شدن حقوق همبستگی می باشد. موضوعی که با وجود تحریم های بین المللی بعید به نظر می رسد. در برابرحقوق همبستگی، که وظیفه و تکلیف جامعه بین المللی برای همکاری در اجرای حقوق مذکور قطعا مسلم و مطلق است، نظام تحریم به عنوان ابزاری اقتصادی برای ایجاد تغییر در رفتار یک کشور، مطرح است که توسط یک یا چند کشور علیه کشور دیگری وضع می شود و از او می خواهند تا تغییرات چشمگیر و بنیادینی را در هنجارها، ساختارها و رفتارهایش اعمال نماید. در حالی که حقوق همبستگی بر مکانیسم همیاری، مشارکت و همکاری برای تحقق حقوق نسل سوم بشر تاکید می کنند، نظام تحریم می کوشد میزان همیاری، مشارکت و همکاری بین دولت های تحریم کننده و دولت تحریم شده را به حداقل و حتی به محدودیت کامل برساند. تحقیق حاضر به روش تحلیلی توصیفی و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای و بررسی اسنادی به بررسی پارادوکس تحریم اقتصادی و حقوق همبستگی می پردازد. تا به این پرسش پاسخ دهد که آیا بین تحریم های اقتصادی و حقوق همبستگی و همبستگی بین المللی تناقض وجود دارد فرضیه مورد آزمون در این تحقیق عبارت است از اینکه حق توسعه دارای دو گزاره است: 1. تلاش کشورها برای توسعه شان باید مورد احترام سایر دولت ها و سازمان ها قرار بگیرد. (حق منفی) 2. باید کشورهای توسعه یافته تمامی تلاش مادی و تکنولوژیک خود را برای کمک به کشورهای جنوب در حال توسعه مصروف دارند (حق مثبت). اعمال تحریم ها بر یک کشور در تضادی آشکار با هر دو گزاره حق بر توسعه است.

کلیدواژه ها:

تحریم ، حقوق همبستگی ، نسل سوم بشر ، حق توسعه ، حق صلح و حق محیط زیست سالم