شناسایی ریسک های شرایط عمومی پیمان در قراردادهای سه عاملی

ریسک واقعه یا شرایط نامعلومی است که در صورت وقوع، حداقل بر یکی از اهداف پروژه اثرگذاری است. اهداف پروژه می تواند شامل زمان، هزینه و کیفیت باشند. تخصیص ریسک فرآیند شناسایی همه ریسک های موجود در پروژه و تعیین چگونگی تسهیم آن ها به گونه منصفانه و واقع گرایانه بین گروه های درگیر در پروژه است. هر پروژه دارای مشخصات و شرایط متفاوت و منحصر به فردی است، لذا هیچ تضمینی وجود ندارد که استفاده از بندهای مرسوم و استاندارد شرایط عمومی پیمان که طی آن نحوه تخصیص ریسک بین عوامل پروژه مشخص می گردد، بهترین شکل تخصیص ریسک را برای کارفرما مهیا نماید. یکی از مراحل فرآیند مدیریت ریسک در پروژه ها، شناسایی ریسک های موثر بر پروژه می باشد. همواره کسانی که شرایط عمومی پیمان را مطالعه می کنند، معتقدند که در شرایط عمومی قراردادهای سه عاملی، توزیع ریسک مسیولیت، یک طرفه به سمت پیمانکار سوق داده شده که جمله معروف کارفرما می تواند و پیمانکار می بایست را تداعی می نماید. به طوری که این انتقال نامناسب ریسک همواره با تاثیرات منفی خود بر اهداف پروژه موجب شده پروژه با موفقیت به اتمام نرسد. ریسک جزء لاینفک هر پروژه ای است، لذا شناسایی ریسک های مهم، برای پیش بینی اثرات منفی موثر بر پروژه بسیار حایز اهمیت می باشد. اولین و اساسی ترین گام در مدیریت ریسک های قراردادی، شناسایی ریسک ها و تخصیص آن ها بین طرفین قرارداد است. تحقیق حاضر شامل دو مرحله می باشد که مرحله اول شامل مطالعات کتابخانه ای و مرحله دوم شامل شناسایی ریسک های شرایط عمومی پیمان از طریق مصاحبه با کارشناسان درگیر در پروژه های سه عاملی است، از این رو هدف از این تحقیق شناسایی ریسک های مهم شرایط عمومی پیمان که در اکثر قراردادهای متعارف وجود دارند و سپس تخصیص بهینه آن ها میان طرفین قرارداد (کارفرما و پیمانکار) و ارایه تخصیص پیشنهادی ریسک ها و تعیین تکلیف ریسک های بدون تخصیص و انتقال به بخشی که توانایی مدیریت آن را داشته باشد، بهعنوان راهکار می باشد.

کلیدواژه ها:

ریسک ، شناسایی ، تخصیص ریسک ، شرایط عمومی پیمان ، قراردادهای سه عاملی