تبیین مبانی پدافند غیرعامل در حوزه سازه‌های نزدیک ساحل، مطالعه موردی طرح توسعه بندر شهید رجایی

پدافند غیرعامل به مجموعه اقداماتی اطلاق می‌گردد که مستلزم به کارگیری جنگ‌افزار نبوده و با اجرای آن می‌توان از وارد شدن خسارات مالی به تجهیزات و تأسیسات حیاتی و حساس نظامی و غیرنظامی و تلفات انسانی جلوگیری نموده و یا میزان این خسارات و تلفات را به حداقل ممکن کاهش داد. کلیه تاسیسات زیربنایى، ساختمان‌هاى حساس و شریان‌هاى اصلى و حیاتى کشور اعم از آن که در دست مطالعه، اجرا و یا در حال بهره‌بردارى هستند و احتمال حملات نظامى دشمن علیه آنها وجود دارد، مراکز تحت پوشش پدافند غیرعامل خواهند بود. بندر شهید رجایی به عنوان اصلی‌ترین بندر تجاری کشور نقشی حیاتی در صادرات و واردات کالاهای غیرنفتی در سطح کشور ایفا می‌نماید. طرح توسعه بندر شهید رجایی به منظور ایجاد ظرفیت سالانه تخلیه و بارگیری کانتینری به میزان 6 میلیون TEU و قابلیت پهلوگیری کشتی‌های بالای ۱۰۰ هزار تن از سال 1383 آغاز گردیده است. در کشورمان در خصوص اقدامات پدافند غیرعامل در حوزه خشکی در چند سال اخیر تحقیقات متنوعی صورت گرفته است اما در حوزه دریا اقدام خاصی صورت نگرفته است. اگر در خارج از کشور نیز چنین طرح‌هایی اجرا گردیده باشد، با توجه به محرمانه بودن نتایج چنین پژوهش‌هایی معمولاً دسترسی به نتایج امکانپذیر نمی‌باشد. لذا در این مقاله بر آنیم تا علاوه بر تبیین اقدامات پدافند غیرعامل در حوزه سازه‌های نزدیک ساحل، به مطالعه موردی پروژه توسعه بندر شهید رجایی به عنوان یکی از بزرگترین پروژهای در دست ساخت کشور از دیدگاه پدافند غیرعامل بپردازیم. پروژه مزبور در زمینه‌های مختلفی از قبیل اصل مکان‌یابی، CCD، پوشش، تفرقه ‌و پراکندگی، استحکامات و سازه‌های امن مورد بررسی و ارزیابی قرار خواهد گرفت. بی‌شک نتایج تحقیقاتی از این دست کمک شایانی به شناخت جنبه‌های مختلف پدافند غیرعامل در حوزه دریا خواهد نمود.

کلیدواژه ها:

پدافند غیرعامل ، بندر شهید رجایی ، سازه‌های نزدیک ساحل ، اصل مکان‌یابی