مروری بر جایگاه تفکر انتقادی و خلاق در تعلیم و تربیت دانشگاهی ایران

امروزه صاحب نظران،تفکر انتقادی و خلاق را بعنوان برونداد اصلی تعلیم و تربیت نوین معرفی کرده و تدریس تفکر را نکته پایه ای برای یادگیری بشمار می آورند.تفکرانتقادی و خلاق برپایه اطلاعات به تقسیم بندی ، تجزیهو تحلیل و کاربرد اطلاعات می پردازند و برهمین اساس با کشف قوانین علمی و ارایه نظریههای جدید به روند تولید علم شدت میبخشند.در گذشته اعتقاد همگانی بر این بود که،این دو نوع تفکر کیفیاتی ذاتی و موروثی هستند که بههیچ وجه امکان کنترل و دخل و تصرف درآنها وجود ندارد.اما دانش امروزی نمایانگر این نکته است که این دو نوع تفکر،پدیدههایی متافیزیکی نیستند،بلکه تفکر یک واقعیت و پدیده ای طبیعی است که تمام قوانین، نظام ها و اصول حاکم بر رفتار انسان در آن صادق می باشد.بنابراین تفکر رفتاری یادگرفتنی است و میتوان افراد را با فراهم کردن شرایط قابل کنترل،متفکر و خلاق بارآورد.این مطالعه با محوریت بررسی جایگاه تفکر انتقادی و خلاق در تعلیم و تربیت دانشگاهی انجام شد.نتایج مطالعه نشان داد،در بین دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی،مصادیقی از تفکر انتقادی و خلاق بارزتر است.لذا برای اینکه فراگیران خوب تربیت شوند و افرادی مفید در آینده باشند باید متفکر، خلاق، نقاد و دارای بینش علمی باشند. و این تنها در سایه انتقال اطلاعات به ذهن یادگیرندگان حاصل نمیشود.بنابراین بایستی در برنامه های درسی،روشهایی گنجانده شود که از طریق آنها،فراگیران قابلیتهای چگونه آموختن را از طریق نظم فکری بیاموزند و در زندگی روزمره خود به کار برند و به جای ذخیرهسازی حقایق علمی با مسایلی که در زندگی واقعی با آنها مواجه هستند درگیر شوند.