تحلیلی بر کتاب علوم تجربی ششم ابتدایی براساس روش تحلیل محتوای حیطه شناختی بلوم

تحقیق حاضر با هدف تحلیل محتوای کتاب علوم تجربی ششم ابتدایی براساس روش حیطه شناسی بلوم انجام گرفته است. در این تحقیق متون، پرسش ها، تصاویر و فعالیت های هر درس در کتاب مذکور در سال تحصیلی 96- 95 ، به عنوان واحد تجزیه و تحلیل انتخاب شده است. و هدف های درس به عنوان واحد ثبت به صورت جمله ثبت گردید. برای پاسخگویی به سوالات تحقیق باید ابتدا دانش ارایه شده در هر درس را بررسی کرد تا بتوان تعیین فراوانی و بیشرین سهم در حیطه شناختی را مشخص کرد. اطلاعات استخراج شده در Excel کدگذاری و با استفاده از نرم افزار SPSS21 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاکی از آن بود که، از 383 هدف حیطهی شناختی به دست آمده، 139 هدف (36/29%) مربوط به سطح دانش، 105 هدف (27/41%) مربوط به سطح فهمیدن، 51 هدف (13/32%) مربوط به سطح کاربرد، 34 هدف (88%) مربوط به سطح تحلیل، 45 هدف (11/75) مربوط به سطح ترکیب و 9 هدف (2/35%) مربوط به سطح ارزشیابی می باشد. نتایج حاصله نشان داد که، فراوانی و درصد هدف های رفتاری سطوح حیطه شناختی کتاب علوم تجربی پایه ششم ابتدایی به ترتیب از بیشترین به کمترین شامل دانش، فهمیدن، کاربرد، ترکیب، تحلیل و ارزشیابی می باشد . به بیان دیگر، با توجه به گنجاندن تمامی سطوح رفتاری حیطه شناختی بلوم در محتوای کتاب علوم تجربی پایه ششم ابتدایی، اما از نظر میزان پوشش بر روی سطوح مختلف از توازن مناسبی برخوردار نبوده است. به بیان دیگر، نتایج حاکی از آن بود که، فراوانی و درصد هدف های رفتاری سطوح حیطه شناختی کتاب علوم تجربی پایه ششم ابتدایی به ترتیب از بیشترین به کمترین شامل دانش، فهمیدن، کاربرد، ترکیب، تحلیل و ارزشیابی می باشد . در نتیجه محتوای کتاب علوم تجربی پایه ششم ابتدایی نیاز به بازنگری دارد تا از توازن مناسب بین همه سطوح برخوردار شود.لذا، پیشنهاد می شود مسیولین و برنامه ریزان کتب درسی علوم تجربی پایه ششم ابتدایی بر روی تمام سطوح به صورت متوازن تاکید داشته باشند.

کلیدواژه ها:

علوم تجربی ، مدرسه ، معلم ، حیطه شناسی بلوم