بررسی کم آبی و تیمار های کود نیتروژن بر رشد عملکرد گندم رقم چمران در شرایط آب و هوایی اهواز

گندم به عنوان مهم ترین محصول زراعی، نقش موثری در تامین نیاهای اولیه غذایی بشر دارد. محدودیت آب در پایان دوره رسیدگی گندم، از مهم ترین چالش های موجود در مناطق نیمه خشک محسوب می شود. در همین راستا در بسیاری از مناطق ایران، کاهش عملکرد از دغدغه های اصلی تولید کنندگان گندم است. با توجه به رشد روز افزون جمعیت و افزایش قیمت این ماده غذایی، کاملا ضروری است که با شناخت امکانات بالقوه و بالفعل دو تولید این محصول، مشکلات زراعی آن با انجام تحقیقات مرتفع گردد. لذا در این تحقیق با انجام آزمایشات مزرعه ای، تاثیر تیمارهای قطع آبیاری تحت شرایط کودی مختلف بر روی رشد و عملکرد گندم رقم چمران در شرایط آب و هوایی اهواز مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش در فصل زراعی 85-84 در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی اهواز انجام گرفت. طرح این آزمایش به صورت اسپلیت پلات با طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار ارا گردید. سه تیمار آبیاری به نام های I1 (بدون تنش آبی)، I2 (قطع آبیاری در مرحله ظهور سنبله) و I3 (قطع آبیاری در مرحله شیری شدن) به عنوان فاکتور اصلی و پنج سطح نیتروژن با مقادیر N5=160، N4=120، N3=80، N2=40، N1=0 کیلوگرم در هکتار، به عنوان فاکتور فرعی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان میدهد که شاخص سطح برگ در حضور آبیاری کامل و مصرف کود بیشتر هموتره بیشتر بوده و علاوه بر این دوام سطح برگ بیشتری نیز برخوردار است. تیمار I1 با مقدار 8397/4 کیلوگرم در هکتار بیشترین و تیمار I2 با مقدار 8098/6 کیلوگرم در هکتار کمترین مقدار تولید ماده خشک را باعث شده اند. واقعیت دیگر اینکه افزایش میزان نیتروژن مصرف شده با افزایش ماده خشک تولید شده همراه است. نتایج تجزیه واریانش نشان داد که تیمارهای آبیاری بر روی کل ماده خشک، عملکرد دانه، عملکرد کاه، شاخص برداشت، وزن هزار دانه، تعداد سنیله در متر مربع و تعداد دانه در سنبله در سطح 1% معنی دار است ولی برمیزان کلروفیل برگ پرچم معنی دار نیست. تیمار I3 با راندمان 48/11 گرم دانه بر متر مربع به ازای مصرف یک متر مربع آب بیشترین راندمان اقتصادی را دارا است.

کلیدواژه ها:

گندم ، قطع آبیاری ، کود نیتروژن