مدلسازی مدتزمان فعالیت خرید با استفاده از مدلهای مدت: غیرپارامتری پارامتری، نمونه موردی شهر قزوین

از آنجا که مدلهای تقاضای سفر، در حال تغییر جهت از رویکرد سفر- مبنا به فعالیت- مبنا هستند، پیشبینی فعالیتها و مدتزمان آنها از اهمیت ویژهای برخوردار است. مدتزمان فعالیت، یکی از مهمترین اجزای رفتار مشارکت در فعالیت افراد و از اینرو، یکی از مهمترین عوامل تعیینکننده رفتار سفر فرد است. با توجه به آنکه دادههای مدت، نامنفی و اغلبسانسور شده بوده و از توزیعی غیر از توزیع نرمال پیروی میکند، رگرسیون خطی مدل مناسبی نیست. از اینرو مدلهای مدت برای چنین دادههایی، پیشنهاد شده و در تحلیل رفتاری سفر افراد مورد استفاده قرار میگیرند. از آنجا که خریدبهعنوان یکی از فعالیتهای روزمره و ضروری افراد، در دو دهه اخیر، همواره مورد توجه بودهاست، این مقاله سعی دارد با مدلسازی مدتزمان فعالیت خرید، ضمن شناخت عوامل موثر بر متغیر مدت و توزیع مناسب برای چنین دادههایی، نتایج چند رویکرد با فرضهای مختلف مدلسازی را با یکدیگر مقایسه نماید. نمونه موردی این پژوهش سفرهای خریدتورهای خانه- مبنای 2 و 3 سفره دادههای حاصل از پرسشگری نمونهای از ساکنین شهر قزوین شامل مشخصات فردی و خانوادگی، ویژگیهای شبکه حملونقل و ویژگیهای محلهای مستعد برای انجام فعالیت خرید با سهمی در حدود 99درصد از سفرهای روزانه شهروندان قزوینی است. تحلیل و قیاس نتایج مدلها نشان میدهد برآورد رویکرد پارامتری از نظر میزان خوبی برازش، نسبت به سایر رویکردها برتر و توزیع مناسب بکار گرفته شده برای دادههای مدتزمانفعالیت خرید، توزیع لگ- لجستیک است. با توجه به اینکه پارامتر مقیاس برآورد شده مدل، مقداری کمتر از 1 است، منحنی خطر، غیریکنوا و U شکل معکوس است. با توجه به نتایج، زنان شاغل نسبت به مردان و مردان نسبت به سایر افرادمدتزمان کمتری را به خرید اختصاص میدهند و این تفاوت از نظر آماری معنیدار است. شیوههای سفری غیرموتوری در کاهش مدتزمان خرید تاثیری مثبت دارند. نیز متغیرهایی مانند مسافت و جاذبه تجاری مقصد سفر، در افزایش مدتزمان انجام فعالیت خرید سهمی بسزا دارند