تعیین الگوی توزیع زمانی بارش در استان سیستان و بلوچستان و پهنه بندی خطر سیل خیزی

بارندگی یکی از متغیرهای اقلیمی است که در مطالعات آب و خاک، از اهمیت زیادی برخوردار است. بارندگی می تواند به شکل های مختلفی از قبیل باران، ریز باران، برف، ریزش توام برف و باران، تگرگ و مه بر سطوح حوزه ها فرو ریزد. تعیین الگوی توزیع زمانی بارش برای برآورد سیلاب خصوصاًًٌ سیلابهای شهری و روستایی بمنظور طراحی سیستم های دفع رواناب، آبگذرها، زهکش ها و همچنین مطالعات فرسایش خاک وتعیین پتانسیل سیل خیزی رگبارها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این تحقیق، برای تعیین الگوی توزیع زمانی بارش در استان سیستان و بلوچستان از گراف های 9 ایستگاه باران سنج ثبات پراکنده در سطح استان استفاده شده که کلیه رگبارهای شدید هر ایستگاه در تداوم های 1، 2، 3، 6، 9، 12، 18 و 24 ساعته قرار گرفته است. این روش مبتنی بر تجزیه رگبارها به چهار چارک و محاسبه درصد مقدار بارش در هر چارک و رتبه دهی به چارک ها بوده و سپس با میانگین گیری رتبه ها در هر چارک رتبه شاخص مشخص و در نهایت الگوی نهایی هر تداوم بدست آمد وبرای ارزیابی آماری آنها، بعد از تشکیل جدول توافقی از آزمون کای اسکوئر استفاده شد و برای پهنه بندی خطر، الگوهای بدست آمده دسته بندی شده و ایستگاههایی که با هم در یک گروه قرار گرفتند تیپ بندی شدند. نتایج نشان می دهدکه: الف) حداکثر مقداربارش تداومهای 2ساعته درکلیه ایستگاهها در 25% اول می باشد. ب) در تداوم های 1ساعته حداکثر مقدار بارش در چارک اول و دوم رخ می دهد. ج) بطور کلی در استان سیستان و بلوچستان که دارای آب و هوای بیابانی و خشک می باشد حدود 80% بارش تداومهای کوتاه مدت در 25% اول و دوم بارندگی و در تداومهای بلند مدت در 25% سوم اتفاق می افتد. د) بدون در نظرگرفتن تداوم مشخص، بیشترین درصد وقوع چارک سوم در زاهدان و کمترین درصد وقوع در چابهار اتفاق می افتد.

کلیدواژه ها:

الگوی توزیع زمانی ، استان سیستان و بلوچستان ، روش رتبه بندی ، بارندگی و پهنه بندی