بررسی اثرات کودهای زیستی حاوی باکتری های تثبیت کننده غیرهمزیست نیتروژن و حل کننده فسفات بر روی صفات کمی و کیفی گندم (Triticum aestivum)

حفظ محیط زیست و دستیابی به توسعه فراگیر از اهداف مهم کشاورزی پایدار محسوب می شود بنابراین روشی که بتواند از مصرف بیش از حد کودهای شیمیایی بکاهد ضروری به نظر می رسد. هدف این پژوهش ارزیابی تاثیر ریز جانداران محرک رشد گیاه و اثر سیستم های تغذیه تلفیقی- شیمیایی و باکتریایی بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد پروتیین دانه گندم لاین N8019 بود. آزمایش طی سال زراعی 91-1390 در مزرعه پژوهشی ایستگاه تحقیقات زراعی بایع کلا وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران اجرا شد. این بررسی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و به صورت کرت های خرد شده با 12 تیمار و در سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل کود شیمیایی (نیتروژن و فسفر) به عنوان عامل اصلی در سه سطح: 1- بدون مصرف (C0) 2– برابر 50% توصیه کودی (C1) 3- معادل 100% توصیه کودی (C2) و دو نوع کود بیولوژیک هرکدام حاوی ریزجانداران حل کننده فسفات و تثبیت کننده نیتروژن به عنوان عامل فرعی در چهار سطح 1- بدون تلقیح (B0) 2- بذور تلقیح شده با باکتری های تثبیت کننده نیتروژن (B1) 3- بذور تلقیح شده با باکتری های حل کننده فسفات (B2) 4- مصرف توام کودهای زیستی (B3). نتایج حاصل از تجزیه واریانس آزمایش نشان داد که اثر تیمارهای مختلف شامل مصرف 100درصد کود شیمیایی و کودهای بیولوژیک بر عملکرد و میزان پروتیین دانه در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. اما بیشترین تاثیر بر روی اجزای یادشده در تیمار ترکیبی (100درصد کود شیمیایی+کودهای بیولوژیک) و اثرات متقابل آنها با میزان عملکرد 5506 کیلوگرم در هکتار حاصل شد که این افزایش عملکرد حاصل افزایش اجزای عملکرد نظیر تعداد سنبله در هر بوته، تعداد دانه در هر سنبله و وزن هزاردانه بود. بنابراین خصوصیات کمی و کیفی گندم در سیستم تلفیقی (کود زیستی و شیمیایی) نسبت به زمانی که به تنهایی استفاده می شود نتیجه بهتری داشته است.

کلیدواژه ها:

پروتیین دانه ، عملکرد بیولوژیک ، عملکرد دانه ، کودهای بیولوژیک ، کود شیمیایی