بررسی ساختار گرافیکی کتب خطی دوره ی قاجار در شیراز

سرزمین پهناور ایران با وجود فرهنگ غنی دارای ارزش های هنری بسیاریاست که از بین هنرهای شکل گرفته خوشنویسی از اهمیت زیادی برخوردار می باشد شناخت و توجه پادشاهان و رجال در دوره ی قاجار به عنوان مطعی هم در تاریخ ایران موجب تولدی دوباره در این هنر گردید و مورد عنایت خاصی قرار گرفت. باتوجه به حضور چشم گیر خوشنویسی و کابردی ویژه در انجام امور دیوانی، ثبت اسناد، کتابت و خوشنویسی مهرها، آنچه از به کارگیری این هنر به جای مانده، نسخ خطی است که با بررسی آنان می توان به این مهم دست یافت که این نسخ گویای تاریخ، فرهنگ، آداب و رسوم، دقت و مهارت زیاد خوشنویسان است هدف از این کتابت و خوشنویسی های صورت گرفت میل به ثبت و نگهداری تاریخ و علاقه به جاودانگی است با توجه به تحقیقات انجام گرفته، مطالعات بر روی نسخ این دوره به صورت موردی بوده که به یکی از جوانب نسخ از قبیل تذهیب متن یا مضمون و محتوا به لحاظ روشن شدن تاریخ گذشته و... را در نظر داشته اند ولی باید اشاره نمود تاکنون تحقیقاتی که منحصرا به خوشنویسی این نسخ توجه شده باشد صورت نگرفته است. روش تحقیق در این مقاله براساس توصیفی تحلیلی بوده است به گونه ای که ابتدا اطلاعات مربوط به کلیت پژوهش از طریق منابع مکتوب و معتبر جمع آوری شده و مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است و سپس با توجه به دسته بندی بخشهای پژوهش مورد فیش برداری قرار گرفته است ابتدا ش حی از تاریخ دوره ی قاجار و هنرهای شکل گرفته در این دوران ارایه می شود و سپس سیر تحول خوشنویسی در ایارن و دوره قاجار مورد بررسی قرار گرفته است در بخش اخر این پژوهش با روش نمونه گیری به صورت انتخابی به دسته بندی نسخ خطی و قباله های ازدواج شیراز براساس سیر اهمیت تاریخی در دوره ی قاجار پرداخته شده است و در پایان تفسیر کلی و نتیجه گیری صورت می پذیرد.

کلیدواژه ها:

هنر قاجار ، خوشنویسی قاجار ، نسخه های خطی قاجار ، زیبایی شناسی