مروری بر نقش و اهمیت سیستم های هشدار اولیه در بلایا

زمینه و هدف: تلاش برای کاهش اثرات جانی، مالی و زیست محیطی به عنوان مهم ترین هدف مدیریت بحران در تمام جوامع به ویژه جوامع توسعه یافته شناخته شده و کاهش معنادار آثار بلایای طبیعی در بسیاری از کشورهای درگیر با این حوادث مبین و موید این مقوله مهم و حیاتی است. طبق تعریف استراتژی بین المللی کاهش خطرپذیری سازمان ملل متحد، هشدار سریع عبارت است از فراهم کردن به موقع و موثر اطلاعات از طریق نهادهای مشخص که به افراد در معرض مخاطره کمک می کند از ریسک اجتناب کنند یا آن را کاهش دهند و برای واکنش موثر به آن آماده باشند. سیستم های هشدار سریع، چند هدف مهم، شناخت و موقعیت یابی مخاطرات، پایش و پیش بینی رخدادهای قریب الوقوع، پردازش و پخش هشدارهای قابل فهم به مقامات سیاسی و مردم و اتخاذ اقدامات مناسب و به موقع در واکنش به هشدار را تامین می کنند.روش کار:این مطالعه مروری با استفاده از کلمات کلیدی مدیریت بحران، سیستم هشدار اولیه، Disaster management ، early warning انجام و مقالات منتشر شده در بازه زمانی 2008 تا 2016 در پایگاه های علمیPubMed ،Google Scholar،SID استخراج و از میان مقالات مرتبط با مفهوم نقش و اهمیت سیستم های هشدار اولیه در بلایا 20 مقاله انتخاب و وارد مطالعه و مورد ارزیابی کیفی قرار گرفتند.یافته ها: بر اساس مرور کیفی مقالات، در حال حاضر یکی از مهم ترین موضوعات در حوزه سوانح و بلایای طبیعی به موضوع سیستم هشدار سریع اختصاص یافته است. پیشرفت تکنولوژی های نوین در چند سال اخیر از یک سو و استفاده از اطلاع رسانی سریع و موثر از سوی دیگر، سبب کاهش خسارات جانی و مالی فراوان شده است. فراوانی،پیامدها ،سرعت وقوع و طول زمان هشدار دهنده قبلی، وسعت و محدوده اثر آن،توان تخریب، قابلیت پیش بینی مشکوک یا کنترل نامطمین حادثه، نیروهای انسانی و مسیولیت های قانونی از عوامل مهم در انتخاب نوع و روش هشدار دهنده ها میباشد. طراحی و اقدام سیستم هشدار سریع باید بر مبنای همکاری، تبادل اطلاعات و تدبیر گروهی باشد تا نتایج آن برای جامعه ملموس و عینی شود. به منظور شناسایی و ارزیابی اطلاعات مورد نیاز کاربران، سیستم هشدار سریع باید یک ارتباط تنگاتنگ هم با بخش های خصوصی و هم با بخش های عمومی برقرار کند.نتیجه گیری: عدم آمادگی در مقابله با بلایا موجب عدم توسعه پایدار جوامع و ایجاد تلفات و خسارات سنگین به آنها شده است. جدا از آسیب های جبران ناپذیری که بلایا و حوادث به بار می آورند، عدم پیشگیری و فقدان آمادگی برای پاسخ مناسب و موثر می تواند خالق یک تراژدی دردناک باشد. در میان جنبه های مهم آمادگی در بلایا، سامانه هشدار اولیه می‎تواند آمادگی پاسخ گویی به حوادث را با قابلیتهای در دسترس به بالاترین سطح ممکن برساند.

کلیدواژه ها:

مدیریت بحران ، سیستم هشدار اولیه ، بلایا