بررسی رفتار سازه های آبگیر کفی در برابر انتقال رسوب

مقاله حاضر نتیجه مشاهدات بروی رفتار یک سازه آبگیری از کف در مقابل انتقال رسوب است که در آزمایشگاه مورد مطالعه قرار گرفته و به همین منظور کانالی به عرض 50cm و به طول 10m که در آن آبگیر کفی با شیب 25% و در عرضهایی با ضرایب مختلف از عرض کانال اصلی، ساخته شد. در پایین دست آبگیر کفی کانالی در دو طبقه شامل کانال فوقانی که دبی عبوری را منتقل می نمود و کانال تحتانی که دبی منحرف شده را منتقل می نمود ساخته شد. آزمایشات مختلفی با دو نوع رسوب ریزدانه با دانه بندی یکنواخت و درشت دانه با دانه بندی غیر یکنواخت انجام گرفت. لذا ابعاد میله های کف به طوری انتخاب گردید که اولا سطح مقطع آبگیر در هر سری آزمایشات ثابت باشد و ثانیا آبگیر بتواند دبی قابل قبولی را با وجود محدودیت سرعتی که وجود داشت منتقل نماید. بدین منظور ابتدا آبگیری با یک آرایش خاص طولی یا عرضی و در کل عرض کانال ساخته شد و سپس عرض آبگیر به اندازه‌ی درصدی از عرض کانال اصلی کاهش داده می شد همچنین جهت ثابت نگه داشتن سطح مقطع آبگیری طول آبگیر افزایش داده می شد. سطح رسوبات کف بالا دست آبگیر نیز پس از هر سری ازمایش و در زمان های مختلف توسط یک پوینت گیج برداشت شد تا اشکال ایجاد شده مورد مطالعه قرار گیرد. میزان رسوبات وارده به کانال های فوقانی و تحتانی نیز در پایان هر سری از آزمایشات اندازه گیری می شد تا میزان کارایی سازه مورد بررسی قرار گیرد در نهایت معلوم شد که اولا میزان گرفتگی در آبگیرهایی با آرایش عرضی نسبت به آبگیرهایی مشابه ولی با ارایش طولی به میزان 20% کمتر است و ثانیا هرچه عرض آبگیر نسبت به کانال اصلی کاهش یابد و تا 85% از عرض کانال اصلی میزان رسوبات وارده بهکانال تحتانی کمتر می شده و این مقدار در آبگیری که 85% عرض کانال اصلی را داشته نسبت به آبگیر هم سطحی که 100 درصد عرض کانال اصلی را داشته در دو آرایش طولی و عرضی به ترتیب 8% و 10% کمتر بوده است. لذا نتیجه این تحقیق آن است که جهت کارایی بهتر آبگیر کفی اولا آرایش عرضی جهت میله ها انتخاب گردد و ثانیاً عرض آبگیر در 85% عرض کانال اصلی ساخته شود.

کلیدواژه ها:

رسوب ، آبگیر کفی ، کفهای مشبک ، جریان در کانال‌های باز