مخاطرات زیست محیطی ریزگرد ها و راهکارهای مقابله با آن

پدیده گرد و غبار یا ریزگرد همواره یکی از بلایای طبیعی در مناطقخشک از جمله در آفریقا، چین، استرالیا ، ایران خصوصا در واحدژئومرفولوژی پلایا بوده است. در گذشته اغلب استان هایی که بیشترتحت تاثیر بادهای 120 روزه قرار داشتند مانند سیستان وبلوچستان، کرمان، خراسان جنوبی و یزد با بحران گرد و غبار روبروبودند. اما امروزه به علت بالا بودن غلظت، فراوانی، وسعت و دوام؛پدیده گرد و غبار، به یک بحران ملی، منطقه ای و بین المللیتبدیدل شده است.باد یکی از مهمترین پدیده های هواشناختی است که می تواند درمسیر حرکت خود آلاینده های هوا را از جای خود به جای دیگرمنتقل، پراکنده و یا پخش کند. با مطالعه و بررسی سمت و سرعتو شناسایی باد غالب و الگوی جریانات جوی هر منطقه و یا شهر میتوان برنامه ریزی درست و علمی جهت آسایش شهری و صنعتی ارائهنمود . گرد و غبار یکی از پدیده های جوی است که آثار و پیامدهایزیست محیطی نامطلوبی برجای می گذارد شناخت ماهیت، منشاء واثرات طوفان های گرد و غباری در تعیین روش های کنترل آن نقشبسزایی دارد. در این مقاله در مورد عوامل ایجاد کننده گرد و غبار واثرات آن برمحیط زیست، و همچنین روش های مقابله و کنترلطوفان های گرد و غباری بحث گردیده است .کشورهای واقع در کمربند خشک و نیمه خشک جهان از جملهایران همواره با پدیده ریزگرد ها درگیرها بوده اند. در سال های اخیرتغییرات فراوانی در خاک عراق رخ داده به طوری که با کاهشرطوبت خاک و افزایش شوری ، حساسیت خاک برای فرسایش بادیبیشتر شده است. بطور کلی بهترین شرایط برای رخداد یک طوفانگرد و غبار وجود سامانه حرارتی- دینامیکی همراه با شرایطنامناسب است. (ذوالفقاری و عابدزاده ، 1384). نتایج مطالعاتدهقانپور (1384) نشان داد پیدایش طوفان های گردو غباری غربایران را با حاکمیت یک رودباد جنب حاره ای قوی که دردوره گرمسال در این منطقه حاکمیت داشته و می تواند باعث انتقال هوایشبه جزیره گردد اهمیت ریزگردها از دیدگاه های مختلف زیستمحیطی و تاییری که بر اقلیم و سلامت ساکنین مناطق مختلفجهان می گذارند بطور روزافزونی در حال گسترش بوده و مطالعاتمتنوعی را می طلبد.

کلیدواژه ها:

گرد و غبار ، ریزگرد ، اثرات زیست محیطی ، پیامدها ، راهکارها