توسعه گردشگری و تبعات آن بر شهرستان مشگین شهر با استفاده از مدل تحلیل عاملی

امروزه صنعت گردشگری یکی از مهم ترین فعالیتهای اقتصادی در جهان به شمار می آید که علاوه بر منابع اقتصادی، فرصت بسیاری مناسبی را دراختیار بازدیدکنندگان قرار میدهد تا نسبت به اهمیت حفظ فرهنگها و چگونگی حفاظت از فرهنگهای محلی و چشم اندازهای طبیعی آگاهشوند (عضدی و پناهی، ۱۳۸۹ : ۱۶۸). تجربه ثابت کرده است که گردشگری همواره دربردارنده تأثیرات اقتصادی و اجتماعی و زیست محیطیاست (ضرابی و اسلامی پریخانی، ۱۳۹۰ : ۱). بطوری که بسیاری از کشورها منافع اقتصادی و اجتماعیشان را از گردشگری دریافت می کنند و درآمدهایگردشگری را برای توسعه زیرساختهای منطقه به کار می برند (همان، ۲). بسیاری از محققین معتقدند که گردشگری معمولا هزینه های اقتصادی جامعهمیزبان نظیر افزایش قیمت کالا و خدمات، افزایش کاذب قیمت زمین، افزایش هزینه زندگی، فصلی بودن فرصت های شغلی، جابه جایی در اشتغال افرادبومی را در بر دارد (مولایی هشجین و همکاران، ۱۳۹۰ : ۲). از دیگر تأثیرات آن می توان به مهاجرت نیروی کار، وارد کردن زنان به کارهای پاره وقت وکم درآمد، تغییر الگوهای فرهنگی بومی، کاهش الگوهای زندگی، تغییر فرهنگ محلی برای تطابق با فرهنگ گردشگر نام برد (قادری، ۱۳۸۳ : ۷۸ .)برخی پیامدهای گردشگری، محیط طبیعی را تحت تأثیر قرار می دهد و عواقب بسیاری در زمینه تخریب محیط زیست دارد (پاپلی یزدی، سقایی، ۱۳۸۵ :۲۲۳). از آن جمله می توان به تأثیرات منفی دراز مدت بر حیات گیاهی و جانوری (فلور و فون) بر اثر دود وسایل نقلیه، فقدان محیط های طبیعی، تخریبسایت های طبیعی، سایر اشکال آلودگی و زباله های بر جای مانده از گردشگران، از بین رفتن پناهگاه های موجود حیوانات با ایجاد بناهای جدید،تخریب محیط زیست منطقه اشاره داشت (قادری، ۱۳۸۳ : ۷۸). به نظر می رسد اولین گام جهت اجتناب از بروز اثرات منفی و توسعه ناپایدار گردشگری،مطالعه و ارزیابی پدیده گردشگری در مناطق مختلف است تا بر اساس، راهبردها و راهکارهای مناسب به منظور مدیریت و کاهش اثرات تدوینگردد (رضایی و همکاران، ۱۳۹۰ : ۴). البته گردشگری دارای اثرات مثبت بسیاری است که می توان از ایجاد امکان انتقال ارزش های فرهنگی به جهانیان،ایجاد احترام متقابل بین مردم با فرهنگ های متنوع، ایجاد اشتغال، بالا بردن سطح درآمد، تنوع شغلی، ارتقای سطح زندگی مردم، بهبود و افزایشتأسیسات زیر بنایی نام برد. با توجه به اینکه گردشگری اثرات منفی و مثبت زیادی دارد. در همین راستا این مقاله به دنبال بررسی اثرات توسعهگردشگری در شهرستان مشگین شهر است که دارای جاذبه های گردشگری بسیار است و اینکه این صنعت چه تأثیراتی بر محیط و زندگی مردم اینمنطقه گذاشته است.