نظام مرکزمدار نشانه ای در شعر«آزادی » پل آلوار

ریفاتر در نظریاتی که در باب خوانش نوع ادبی شعر ارائه میکند، دو نوع خوانش متباین را از شعرممکن میداند: خوانش دریافتی و خوانش پس کنشانه. مراد او از خوانش دریافتی، خوانشی است که درآن معنای اولیه از منشور دلالت های رایج زبانی مورد توجه قرار میگیرد و خوانش پسکنشانه، خوانشیاست که خواننده در آن مجال پیدا میکند که به ساماندهی ذهنی تداعی های معنایی عمیق تر مبادرتورزد. در واقع خوانش دریافتی، به دریافت اولیه معنا منتهی میشود و خوانش پس کنشانه، کشفدلالت های پوشیده و ژرفساختی متن را به ارمغان می آورد. مقاله حاضر با انتخاب یکی از مشهورتریناشعار ادبیات معاصر جهان، یعنی شعر «آزادی »، سروده پل آلوار، شاعر فرانسوی قرن بیستم، در نظردارد اولا تبیینی مبسوط از آنچه خوانش پسکنشانه شعر نامیده میشود، ارائه کند؛ ثانیاً؛ با کاربستخوانش پس کنشانه به شعر «آزادی » پل آلوار، قابلیتهای تاویل پذیری شعر او را مورد بررسی قرار دادهو با تکیه بر مفاهیمی نظیر نظام مرکزمدار نشانه ای، خوانشی بدیع و خلاق از این شعر ارائه کند. درخوانش پس کنشانه که از نظرگاه بررسی انباشت ها و منظومه های توصیفی این شعر صورت میپذیرد،کشف وجوه نمادین، نمایه ای و شمایلی نشانه های موجود در شعر «آزادی »امکان پذیرتر میشود.خوانش پسکنشانه شعر «آزادی » مؤید این مطلب است که بنمایه های این شعر نظیر «گذشته مشترک »،«تاریخ مشترک »و «طبیعت آشنا »همچون بسیاری از دالهای دیگر این شعر، رفته رفته آشکاربودنطبیعی و معمول خود را رها کرده و به هیئت نمادهای گسترده و رازناک درآمده .اند میتوان گفت پلآلوار برای برساختن و انتقال معانی که درنظرداشته، از نظام نشانه ها مدد جسته و خواننده ای که درسودای درک و فهم عمیقتری از شعر اوست، راهی جز رمزگشایی از سلسله انباشت ها و منظومهتوصیفی این شعر ندارد

کلیدواژه ها:

پل آلوار ، شعر«آزادی» ، نظام مرکزمدار نشانه ای ، خوانش پس کنشانه ، ادبیات فرانسه