تناسب و سازگاری وجودی به منزله ی ارزش بنیادین
محل انتشار: فصلنامه نقد و نظر، دوره: 18، شماره: 69
سال انتشار: 1391
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 612
فایل این مقاله در 32 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JPT-18-69_001
تاریخ نمایه سازی: 22 آبان 1395
چکیده مقاله:
مفهوم تناسب و هماهنگی، پیوند وثیقی خوبی دارد و در بسیاری از موارد این مفهوم در معنای خوبی لحاظ می شود. خوب بودن یک وسیله برای یک هدف، به معنای مناسب بودن آن وسیله برای رسیدن به آن هدف است و خوب بودن یک چیز برای انسان به معنای مناسب بودن آن برای انسان است. در این مقاله، ادعا می شود که خوبی ارزشی و به ویژه خوب اخلاقی نیز براساس مفهوم تناسب قابل تبیین است. مدعای اصلی این است که همه ی ارزش ها به ویژه ارزش های اخلاقی از تناسب و هماهنگی وجودی بر می خیزند و اساسی ترین تناسب و هماهنگی که خاستگاه ارزش است، تناسب و هماهنگی وجودی میان خداوند و مخلوقات او است. نظریه های دیگری نیز وجود دارند که ارزش اخلاقی را براساس مفهومی از تناسب تبیین کرده اند، ولی از آن جا که معنایی فراگیر از آن را در ذهن نداشته اند، از تبیین ارزش در پایه ای ترین مرحله ناکام مانده اند. تناسبی که دراین مقاله خاستگاه ارزش شمرده می شود، تناسبی فراگیر و مطلق است که میان همه ی موجودات و در رأس آن میان مخلوقات و خداوند برقرار می شود و در این گونه تناسب، هر موجودی هم جایگاه وجودی خود را در عالم به رسمیت می شناسد و به آن پایبند می ماند و هم نقش وجودی موجودات دیگر را نسبت به خود پذیرا خواهد بود. چنین تبیینی از ارزش هم با ارتکازات ما هم خوانی دارد و هم پاسخی قانع کننده به بسیاری از پرسش ها فراهم می کند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
محمدعلی مبینی
استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی