زمان و زبان علامه محمد اقبال لاهوری

سر محمد اقبال لاهوری، یا علامه اقبال در 3 ذیقعده 1294 نوامبر 1294 هـ/ 9 نوامبر 1877 م در شهر سیالکوت پنجاب هندوستان دیده به جهان گشود. وی شاعر، فیلسوف، سیاستمدار و متفکر مسلمان هندی ای بود که ایده یک کشور مستقل را برای اولین بار در میان مسلمانان کشورش مطرح کرد و در نهایت نیز نظریه او منجر به ایجاد کشور پاکستان گردید. اقبال در عرصه ی شعر و ادب در شبه قاره هند از نوادر به شمار می رفت و به طور رسمی «شاعر ملی» خوانده می شد. او شیفته زبان و ادبیات فارسی بود و زبان فارسی را برای بیان آراء و افکار اسلامی خود برگزید و به تدریج از یک شاعر وطنی به شاعری اسلامی - جهانی مبدل شد تا جایی که به اعتقاد بسیاری از متفکران، وی یکی از نخستین منادیان وحدت اسلامی به شمار می رود. علامه اقبال که سروده های خود را در خدمت بیداری و آگاهی توده ها و دمیدن روح آزادی در ملل اسلامی و بیدار ساختن آنان از خواب گران قرار داده بود، امروز نیز به عنوان یکی از ایدئولوگهای مهم جهان اسلام شناخته می شود؛ به گونه ای که اندیشه های آزادی خواهانه اش در ایجاد جریانهای مهم سیاسی و فرهنگی کشورهای اسلامی بویژه کشورهای منطقه خاورمیانه از اهمیت زیادی برخوردار است. این نوشتار بر آن است تا ضمن معرفی کامل زندگی و زمانه اقبال لاهوری به برخی ابعاد فکری او چون احیای تفکر دینی و رنسانس اسلامی نیز بپردازد.

کلیدواژه ها:

محمد اقبال لاهوری ، هندوستان ، رنسانس اسلامی ، آزادی ، شعر اجتماعی ، فلسفه دینی