فضای مجازی و فرآیند تکوین جرایم سایبری

در حال حاضر گسترش روز افزون نقش فضای سایبری در عرصه های مختلف زندگی بشر و استفاده و به کار گیری آن در مجموعه ای وسیع از فعالیت های انسانی آثار و پیامدهای مختلفی را در زمینه های گوناگون به همراه داشته است. یکی از موضوعات اساسی که ظهور فضای مجازی در وهله ی اول و گسترش آن در مرحله ی بعدی تأثیر به سزایی بر آن داشته، ناهنجاری های اجتماعی و جرم است. از سویی الزامات خاص فضای سایبر مانند ساختار شبکه ای و نفوذ گسترده جهانی، ارزان بودن و احتمال اندک شناسایی و دستگیری، تسهیل کننده ارتکاب جرم در این فضا است. همچنین رسانه های نوین ارتباط جمعی از طریق آموزش، تبلیغ و ترویج اقدامات مجرمانه، عضوگیری و جذب منابع مالی، به عنوان ابزاری کارآمد توسط مرتکبین مورد بهره برداری قرار می گیرند. مقاله پیش رو با هدف شناسایی خصوصیات خاص فضای مجازی بر آن است ضمن شناسایی جرایم پرتکرار در فضای با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی به شناسایی تفاوت های بنیادین این فضا در مقایسه با فضای حقیقی در رابطه با ارتکاب جرم پرداخته و الزامات خاص این فضا را که می تواند در زمینه ارتکاب جرم مؤثر باشد را مورد واکاوی قرار دهد. از این حیث می توان به تمایزاتی از قبیل تفاوت در نوع و ماهیت بزه، تفاوت در بزه کاران و بزه دیدگان، تفاوت از حیث کشف و ادله اثبات و خصوصیاتی نظیر قابلیت دسترسی برای همه، فراوانی و سرعت در انتقال داده ها و اطلاعات، هزینه پایین استفاده، نارسایی های حقوقی و محدودیت های مرزی، محو سریع آثار جرم، عدم حضور فیزیکی مرتکب، سازماندهی جهان شمول از جرم وخصوصیت فراملی و دامنه و برد وسیع جرم اشاره کرد.

کلیدواژه ها:

فضای مجازی ، حقوق کیفری ، جرم ، جرایم سایبری