بررسی علل تغییرات بار معلق طولی هم زمان پایاب رودخانه قزل اوزن

بار معلق در رودخانه ها ناشی از فرسایشهائی است که در سطح حوزه آبخیز و در مسیر جریان آب از طریق فرسایش کناره ها و کف در رودخانه اتفاق می افتد . بمنظور بررسی دلایل تغییرات هم زمان بار معلق از دید گسترش انواع سازندهای زمین شناسی و کاربری اراضی در پایاب رودخانه قزل اوزن، سه ایستگاه آب سنجی متوالی با فواصل حدود 40 کیلومتر و 150 کیلومتر از همدیگر انتخاب شدند . در ادامه با استفاده از داده های رسوب سنجی موجود، نسبت به استخراج مقادیر رسوب معلق هم زمان در بین سالهای 1347 الی 1381 به تعداد 40 مورد اقدام گردید . سپس با استفاده از نقشه های با مقیاس 1/250000 انواع و وسعت کاربریهای مختلف اراضی و گروه سازندها و واحدهای سنگی زمین شناسی در قالب گروه های فرسایشی مقاوم تا سست استخراج شده و تجزیه و تحلیل های آماری لازم انجام شد . نتیجه آنکه ایستگاه های آب سنجی پائین دست ( اوستور و بعد گیلوان ) در مقایسه با ایستگاه بالا دست ( پل دختر ) از نظر دبی جریان و غلظت بار معلق و همچنین غلظتهای هم زمان دارای رابطه خطی با ضریب همبستگی مثبت معنی دار بوده و غلظت بار معلق افزایش و کاهش می یابد . تغییرات غلظت بار معلق به عنوان تابعی از تغییرات در وسعت نوع کاربری اراضی و گروه سازندهای زمین شناسی و واحدهای سنگی قابل تبیین بوده و بر اساس این یافته مدل نمودن غلظت بار معلق در هر نقطه از مسیر پائین دست با استفاده از داده های ایستگاه بالا دست و متغیرهای مذکور قابل تبیین است .

کلیدواژه ها:

بار معلق هم زمان ، گروه های زمین شناسی و واحدهای سنگی فرسایشی ، کاربری اراضی ، رودخانه