بررسی مشارکت پذیری و توسعه پایدار در مدیریت جامع منابع طبیعی

با توجه به مشکلات ناشی از تجارت برنامه های موجود در عرصه های طبیعی و همچنین استعدادهایی مناسب طبیعی و کشاورزی، ضرورت بهبود روش های نو، به ویژه در امر سیاست گذاری و برنامه ریزی وجود دارد. یکی از نظریات جدید در زمینه توسعه، رهیافت توسعه پایدار می باشد که از دهه 1980 به بعد مورد توجه اکثر کشورهای جهان بهویژه کشورهای جهان سوم قرار گرفته است. این رهیافت با هدف بر طرف نمودن احتیاجات انسانی و بهبود شرایط کیفی زندگی به عنوان قالب مناسب برای نگرش به نحوه بهره برداری ازمنابع و ایجاد رابطه متعادل و متوازن بین انسان و اجتماع و طبیعت محسوب میگردد. مشارکت در برنامه ریزی، چهارنوع ، مشارکت درتصمیم گیری (تهیه برنامه) ، مشارکت در اجرا ، مشارکت در سهم بردن از منابع و مشارکت در نظارت، را در بر می گیرد. ارزیابی و تصویب، ترکیب این چهار نوع مشارکت تحت هر اصطلاحی، چرخه ای برای برنامه ریزی و فعالیت های توسعه پایدار می باشد. لذا می توان گفت مشارکت و برنامه ریزی توسعه پایدار با یکدیگر ارتباط متقابل داشته و در شرایط فعلی کشور، مشارکت به بعنوان ابزار، بلکه هدف توسعه پایدار می باشد. بنابراین مدیریت و برنامه ریزی جامع درمنابع طبیعی، یک فرایند مدیریتی چندجانبه می باشد که تمامی افراد در داخل عرصه (حوزه ابخیز) ذینفع را شامل می شود. توسعه یک برنامه مدیریت جامع بر پایه اصول: رویکرد جامع نگر، فرایند باز، فرایند برنامه ریزی و تصمیم گیری جمعی است. لذا موفق بودن برنامه های توسعه پایدار و مشارکت مردمی، باید گزینش افراد منتخب حوزه جهت اموزش، جمع آوری منظم اطلاعات محلی توسط مردم، تغییر ساختار و باورهای نظام اداری کشور، تصویب و اجرای برنامه های توسعه ملی و انجام مطالعات و تحقیقات تکمیلی در دستور کار قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

توسعه پایدار ، مشارکت مردم ، مدیریت جامع ، منابع طبیعی