ارتباط بین نوع فرسایش و ویژگیهای فیزیکو - شیمیایی در خاکهای مارنی همدان

از آنجایی که مارنها نسبت به فرسایش بسیار حساس بوده و سالیانه هزارن تن رسوب ریز دانه و رس را راهی مخازن سدها و محل پخش سیلاب در ایستگاههای تغذیه مصنوعی می نمایند و هزینه های پالایش آب شرب و پیش پالایی آب تغذیه مصنوعی را بشدت افزایش می دهد . لذا بررسی مارنها از ابعاد مختلف برای کارشناسان و محققان حائز اهمیت می باشد . در این تحقیق سعی گردیده تا متغیرهای موثر در تشکیل نوع فرسایش برای مارنهای استان همدان شناسایی و معرفی گردد . به همین منظور از محل انواع فرسایش در 41 نقطه تعداد 41 نمونه از خاک مارنی منطقه اخذ و جهت تعیین مقدار متغیرهای فیزیکو - شیمیایی به آزمایشگاه ارسال گردید . همچنین مشخصات محل نمونه برداریها همچون شیب و ... برداشت گردید . در 41 نقطه ذکر شده، آزمایش باران مصنوعی توسط دستگاه بارانساز کامفورست انجام و 41 نمونه رسوب - رواناب اخذ و در آزمایشگاه با استفاده از روشهای ساده مقدار رواناب و رسوب آنها اندازه گیری گردید . علاوه بر این، جهت شناسایی نوع کانیهای موجود در مارنهای منطقه و تشخیص سن آنها، تعداد هفت نمونه از مارنها توسط اشعه ایکس آنالیز و تعداد هشت مقطع نازک از مارنها و سنگهای همراه تهیه و توسط میکروسکوپ پلاریزان مطالعه گردید . سپس داده های غیر نرمال توسط لگاریتم گیری نرمال گردید و آنگاه کلیه داده ها توسط آنالیز واریانس و آنالیز تمیزی مورد بررسی قرار گرفت . بررسی ارتباط متغیرهای اندازه گیری شده و اشکال فرسایش نشان می دهد که اسیدیته (PH) تنها متغیر معنی دار و موثر در شناسایی نوع فرسایش می باشد که البته درجه حساسیت آن کم و معادل 53/7 درصد و با دقت 0/25 است . حساسیت توابع فیشر در پیش بینی نوع فرسایش بکمک دخالت همگانی متغیرهای شیمیایی، فیزیکی و فیزیکو - شیمیایی به ترتیب معادل با 75/6 ، 82/9 و 78 درصد بوده و نشان می دهد که متغیرهای فیزیکی بهتر از متغیرهای شیمیایی و فیزیکو - شیمیایی نوع فرسایش را پیش بینی می نماید . همچنین در این پژوهش برای پیش بینی نوع فرسایش توابع فیشر ارائه شده است .

کلیدواژه ها:

خاکهای مارنی ، مارن ، نوع فرسایش ، همدان