بررسی پهنه بندی سیلاب با دوره برگشت های مختلف در حوضه های آبریز

با توجه به اینکه ساحل رودخانه ها، دشتهای سیلابی بیشتر درمعرض سیلابهای احتمالی قرار دارند،لذا جهت کاهش خسارات وارده به زمینها و ذخایر ارزشمند موجود در امتداد ساحل نظیر ایستگاه های پمپاژ ، تصفیه هانه ها، تاسیسات شهری و غیره و همچنین جهت تعیین حریم رودخانه ها ضروریست رفتار هیدرولیکی رودخانه در مقابل سیلابهای احتمالی پیش بینی شود. تعیین دقیق پهنه سیلابگیر به عنوان یکی از مراحل مهم در مدیریت سیلادشت، کنترل سیلاب، تخمین خسارات سیل، تعیین حق بیمه سیل و حریم رودخانه از اهمیت خاصی برخوردار است. اکثر روشهای موجود برای تعیین پهنه سیل، مشکلات خاص خود را داشته و وقتگیر می باشند. هدف اصلی در این تحقیق معرفی روشی برای پهنه بندی سیلاب با استفاده از تلفیق نتایج حاصل از مدلهای ریاضی با نرم افزارهای سیستمهای جغرافیایی می باشد. بمنظور نمایش پهنه سیلابی با استفاده از تلفیق نتایج حاصل از مدلهای ریاضی با نرم افزارهای سیستمهای جغرافیایی می باشد. بمنظور نمایش پهنه سیلابی و استخراج اطلاعات مورد نیاز در تحلیل ریاضی هیدرولیکی، از نرم افزار Arcview GIS در مجموعه نرم افزاری GIS استفاده شده است. ابتدا مدل هیدرولیکی MIKE 11 را برای بازه مورد نظر از رودخانه بشار واقع در هجوار شهرستان یاسوج مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد اجرا گردید. سپس نتایج حاصل از مدل را که شامل شکل هندسی رودخانه و پهنه سیل گیر می باشد بعنوان لایه های اطلاعاتی به نرم افزار Arcview و بر روی نقشه های توپوگرافی 1/25000 منتقل شد. مراحل اجرایی فوق الذکر بر روی حوضه آبریز بشار برای دوره برگشتهای 2، 25 و 200 ساله اعمال گردید. نتایج حاصله نشان داد که تلفیق سیستم GIS و مدلهای ریاضی عملی بوده و باعث تسهیل در محاسبات و بهبود در نتایج پهنه بندی سیلاب رودخانه ها می شود. همچنین با توجه به سیل با دوره برگشت های مورد نظر در منطقه، راهکارهایی جهت کنترل سیل ارائه گردیده است.

کلیدواژه ها:

پهنه بندی سیلاب ، رودخانه بشار ، مدل ریاضی ، Arcview GIS ، MIKE11