سنجش پایداری سیستم آبیاری قطره ای در مزارع سیب زمینی شهرستان جیرفت

بحران کمبود آب طی سال های اخیر نگرانی هایی را بوجود آورده است و ذکر این موضوع که در کشور ما 90 درصد کل مصرف آب در بخش کشاورزی، این نوید را میدهد که با برنامه ریزی و مدیریت تقاضا در این بخش و اصلاح الگوی مصرف کشاورزان بتواند به عنوان راهکاری مناسب جهت مقابله با بحران کم آبی تلقی شود. اما عدم توجه به جوانب کلی این مسئله میتواند عوارض جانبی منفی در دراز مدت برای امنیت غذایی جامعه نیز به همراه داشته باشد که از جمله این مباحث پایداری مزارع می باشد که بایست در راستای اصلاح الگوی سیستم های آبیاری مورد توجه قرار گیرد. لذا به سبب اهمیت نقش کشاورزی در اقتصاد شهرستان جیرفت به عنوان یکی از قطب های تولید کشاورزی تحقیق حاضر با هدف سنجش و مقایسه پایداری سیستم های مختلف آبیاری موجود در مزارع سیب زمینی شهرستان جیرفت صورت پذیرفته است. تحقیق از نظر هدف کاربردی، و رویکرد غالب تحقیق پیمایشی میباشد. به منظور دستیابی به اهداف تحقیق 54 پرسش نامه در بین سیب زمینی کاران بر اساس روش نمونه گیری طبق های تصادفی متناسب توزیع و جمع آوری شد. پایدری مزارع بر اساس شاخص پیشنهادی سنایاک که در تحقیقات محققین داخلی استفاده شده است محاسبه گردیده است. نتایج نشان داد میانگین امتیاز 76 نمونه کمتر از میانگین شاخص میباشد که این اختلاف از نظر آماری معنی دار میباشد که نشان دهنده وضعیت ناپایدار در مزارع فوق می باشد به علاوه نتیجه آزمون T نشان داد که میانگین امتیاز پایداری مزارعی که سیستم آبیاری قطرهای دارند در دو کشت که به صورت استمرار در منطقه صورت می پذیرد ( کشت اول در شهریور ماه و کشت دوم در اوایل زمستان) متفاوت است که این اختلاف در سطح احتمال 1 درصد معنی دار محاسبه شده است. اما نتایج همچنین نشان از تفاوت معنی دار بین میانگین عملکرد در هکتار دو گروه کشت اول و دوم مورد مطالعه بوده است که نشان داد میانگین مزارع سیب زمینی کشت دوم حدود 9/8 تن در هکتار بیشتر میباشد که آمار قابل توجهی است لذا پیشنهاد می گردد به منظور اصلاح الگوی مصرف نهاده آب در کشاورزان منطقه مورد مطالعه بحث رشد پایداری سیستم های آبیاری تحت فشار در برنامه ریزی ها مورد توجه جدی قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

الگوی مصرف ، پایداری ، بحران آب ، جیرفت ، سیب زمینی ، سیستم آبیاری قطره ای