سیر تحول عملکرد مناره در معماری مساجد ایرانی اسلامی

بشر برای مفاهیم مجرد و امور مذهبی و معنوی از اشارات و هنر های مختلف و سنبل ها و نمادهای گوناگون استعانت جستهاست.یکی از عناصر کالبدی و گونه ای معماری مساجد ایرانی اسلامی مناره نام دارد.این نماد به همراه گنبد، سر در و ایوانجزء عناصر اصلی ویژه آثار معماری تاریخی ایران می باشد.در این پژوهش سعی می گردد با روش تحلیلی توصیفی سیر تحولاین عنصر کالبدی را از زمان ظهور اسلام در ایران در مراحل مختلف و اینکه چگونه عملکرد آن از راهنماییی مسافران دربیابانها و جاده ها تا اضافه شدن به بدنه مساجد و تبدیل شدن به یک نشانه مذهبی و در نهایت در قرن حاضر بصورت نمادشهری مورد بررسی قرار گیرد.نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد تغییر نگرش در کارکرد مناره ها از حالت کارکردی بهحالت نمادین یکی از گذارهای معماری ایرانی اسلامی می باشد که به مدد خلاقیت و هنر و زیبا آفرینی معماران عصر حاضر نهتنها از خاصیت و اثر گذاری مناره کم نکرده است بلکه با اقتباس از کارکردهای قدیمی این عنصر در نمادها و نشانه هایشهری با تکنولوژی نوین و ارتباطی پویا نیز سرایت کرده است.

کلیدواژه ها:

مناره ، بنای مذهبی ، مساجد ، نماد شهری