حمیدرضا صارمی - استادیار دانشگاه تربیت مدرس تهران و دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد
محمد هادیان پور - مدرس گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد
حمیدرضا چوبکار - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد

بشر برای مفاهیم مجرد و امور مذهبی و معنوی از اشارات و هنر های مختلف و سنبل ها و نمادهای گوناگون استعانت جستهاست.یکی از عناصر کالبدی و گونه ای معماری مساجد ایرانی اسلامی مناره نام دارد.این نماد به همراه گنبد، سر در و ایوانجزء عناصر اصلی ویژه آثار معماری تاریخی ایران می باشد.در این پژوهش سعی می گردد با روش تحلیلی توصیفی سیر تحولاین عنصر کالبدی را از زمان ظهور اسلام در ایران در مراحل مختلف و اینکه چگونه عملکرد آن از راهنماییی مسافران دربیابانها و جاده ها تا اضافه شدن به بدنه مساجد و تبدیل شدن به یک نشانه مذهبی و در نهایت در قرن حاضر بصورت نمادشهری مورد بررسی قرار گیرد.نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد تغییر نگرش در کارکرد مناره ها از حالت کارکردی بهحالت نمادین یکی از گذارهای معماری ایرانی اسلامی می باشد که به مدد خلاقیت و هنر و زیبا آفرینی معماران عصر حاضر نهتنها از خاصیت و اثر گذاری مناره کم نکرده است بلکه با اقتباس از کارکردهای قدیمی این عنصر در نمادها و نشانه هایشهری با تکنولوژی نوین و ارتباطی پویا نیز سرایت کرده است.

مناره، بنای مذهبی، مساجد، نماد شهری