مدیریت بحران خشکسالی و راهکارهای مقابله قبل از وقوع با آموزش و مشارکتمردمی در بخش کشاورزی

در چند دهه اخیر به علت رشد جمعیت و توسعه فعالیت های اقتصادی و اجتماعی از یک سو و مقابله با اثرات خشکسالی از سوی دیگر کهنیاز به تخلیه بیشتر آب زیرزمینی را طلب می نموده به طور گسترده باعث برداشت های بی رویه از ذخیر ههای منابع آب گردیده اس ت .همچنین در پی رشد جمعیت روستایی و اتکای صرف معیشت آنها بر قابلیت هایی که محیط طبیعی عرضه می دارد، نه تنهااکوسیستم های حیاتی دخیل در م و جودیت آبهای سطحی و زیرزمینی به شدت تخریب و یا نابود شده اند بلکه خشکسال یهای متوالی همموجب فشار بیشتر بر قابلی ت های ناتوان شده محیطی و روند رو به رشد تخریب آنها گردیده است . لذا این مقاله سعی دارد با تکیه بربررسی و مطالعه نحوه مدیریت تنش خشکی بالاخص در من طقه خراسان جنوبی به اثرات تغییر الگوی کشت در بهره وری آب ، راهکارهایمقابله قبل از وقوع با آموزش و مشارکت مردمی در بخش کشاورزی بپردازد . همچنین در این مطالعه تلاش بر آن است که نظراتکارشناسان بومی منطقه که طی سالیان متمادی فعالیت های تجربی و تحقیقاتی ، آموزشی و ترویجی، در زمینه مدیریت تنش خشکی وتغییر الگوی کشت زراعی در منطقه را دارند و دارای دانش غنی علمی و عملی هستند بیان گردد . نتایج بدست آمده نشان م ی دهد با توجهبه پیشنهادات اجرایی و تغییر الگوی کشت جایگزین محصولات زراعی در استان کاهش مصرف آب و نظر سنجی تعدادی از کارشناسان باتجربه و بومی منطقه، برگزاری جلسات و کارگاه های آموزشی ترویجی در راستای ارائه راهکارهای مقابله با خشکسالی، جایگزینی تناوبیکساله گندم و ارزن بجای یونجه با توجه به در آمد بالای گندم، و همچنین گسترش ذرت علوفه ای بعنوان یک کشت تکمیلی بعد ازبرداشت گندم و جو از جمله نتایج مورد بحث و بررسی در این مقاله م یباشند

کلیدواژه ها:

مدیریت بحران ، خشکسالی ، مشارکت مردمی ، اکوسیستم