بررسی مقامت ژنوتیپ های انتخابی گندم نان در مراحل گیاهچه ای و گیاه کامل به پاتوتیپ غالب بیماری زنگ زرد در شرایط گلخانه و مزرعه استان کرمانشاه

در این پژوهش واکنش 24 ژنوتیپ گندم منتخب تجاری و لاین های در دست معرفی استان کرمانشاه نسبت به نژاد غالب قارچ عامل بیماری زنگ زرد در شرایط مزرعه و گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. ارزیابی گلخانه ای به منظور بررسی مقاومت گیاهچه ای ژنوتیپ ها و ارزیابی مزرعه ای به منظور بررسی مقاومت کامل آنها انجام شد. یادداشت برداری تیپ آلودگی گیاهچه ای بر اساس روش مک نیل و همکاران و برای مقاومت مرحله بلوغ از روش رولف و همکاران صورت گرفت. همچنین روش تغییر یافته کاب توسط پترسون و همکاران جهت تشخیص شدت آلودگی انجام شد. نتایج تجزیه کلاستر داده ها در مرحله گیاهچه نشان داد 8 درصد ژنوتیپ ها دارای ژن هایی با اثر کوچک و یا ژن هایی بزرگ اثر که تظاهر مقاومت آنها ناقص است می باشند و سایر ژنوتیپ ها توسط ژن های بزرگ اثر کنترل می شوند. در مرحله گیاه کامل AUDPC و rAUDPC ژنوتیپ های گندم محاسبه گردید. تجزیه کلاستر ژنوتیپ ها بر اساس تیپ آلودگی برگ اول گیاه در مرحله گیاهچه ای با سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری نسبت به نژاد 6E158A+ نشان داد 29 درصد ژنوتیپ ها دارای حساسیت در مرحله گیاهچه و مرحله گیاه کامل ، 8 درصد ژنوتیپ ها در مرحله گیاهچه ای حساس و در مرحله گیاه کامل مقاومت و 25 درصد ژنوتیپ ها دارای مقاومت در هر دو مرحله رشدی گندم بودند. میان تیپ آلودگی برگ اول گیاهچه ای با ضریب آلودگی و AUDPC برگ پرچم همبستگی بالا و معنی داری در سطح احتمال 1 درصد دیده شد.

کلیدواژه ها:

تیپ آلودگی ، مقاومت گیاهچه ای ، مقاومت گیاه کامل ، زنگ زرد ، گندم