مطالعه تغییرات فنولوژیکی برحسب درجه حرارت روز رشد و ارتباط آن با عملکرد دانه در ژنوتیپ های گندم نان

به منظور مطالعه وتعیین رابطه تغییرات فنولو ژیکی برحسب درجه حرارت روز رشد باعملکرد دانه تعداد ۲۰ ژنوتیپ گندم نان ازمیان ارقام اصلاح شده قدیمی، جدید و لاین ها ی امیدبخش درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار درمزرعه تحقیقاتی موسسه اصلاح و تهیه نهال وبذر کرج انجام شد . برای تعیین مراحل فنولو ژیکی پسازاستقرار گیاهچه های جوان وبسته به مرحله نمو و شرایط آب وهوایی (به و یژه درجه حرارت ) نمونه گیری وسپس با کالبد شکافی گیاهان با استرئو میکروسکپ مراحل نمو آن ها تعیین وثبت گردید . طول مراحل نمو رأس ساقه اصلی ازکاشت تا برجستگی دوگانه، سنبلچه انتهایی، آبستنی، ظهور سنبله، گ رده افشانی ورسیدن فیزیولو ژیکی، همچنین فواصل بین مراحل فوق براساس درجه حرارت روز رشد تعیین گردد . همچنین روی عملکرد واجزاء مؤثر آن مورد مطالعه قرار گرفت . برروی داده ها هرصفت تجزیه واریانس انجام شد که ژنوتیپ های مورد مطالعه بجز طول فاصله بین مرحله آبستنی تا ظهور سنبله وتعداد سنبله درواحد سطح بایکدیگر تفاوت معنی دار نشان دادند . طولانی ترین حد فاصل بین مراحل نمو، فاصله زمانی بین مرحله گرده افشانی تارسیدن فیزیولوژیکی (دوره پرشدن دانه ) بادامنه 997-813 Cd درمیان ژنوتیپ ها تفاوت معنی دار نشان د اد. همبستگی بین سه جزء عملکرد باعملکرد دانه مثبت ولی غیر معنی دار. درحالی که همبستگی وزن هزار دانه با تعداد دانه درسنبله منفی و معنی دار همبستگی بین (**0/62-=r) بود. به طور کلی نتایچ این تحقیق نشان داد که رابطه مراحل فنولو ژیکی با عملکرد دانه می تواند تا حدود قابل توجهی الگو های فنولو ژیکی مناسبی برای مناطق مختلف را برآورد نماید و در انتخاب ارقام مناسب و سازگار برای شرایط مختلف اقلیمی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

تغییرات فنولوژیکی ، درجه روز رشد ، گندم نان ، کالبد