اثرگذاری کودهای ارگانیک (Rhizobium leguminosarum biovar phaseoli) در زراعت لوبیا (Phaseolus vulgaris L) بر گره بندی، میزان تثبیت نیتروژن و عملکرد در جهت کاهش استفاده از کودهای شیمیایی

منافع حاصل از گنجاندن گیاهان زراعی خانواده بقولات در تناوبهای زراعی در بهبود حاصلخیزی خا ک و مدیریت نیتروژن در جهت کشاورزی ارگان یک از دیرباز تا کنون به اثبات رسیده است . در این بین لوبیا (Phaseolus vulgaris L.) یکی از گیاهان زراعی مهم این خانواده جهت نیل به هدف فوق گیاه مناسبی است . در خاک ها یی که برای اولین بار لوبیا با سایر بقولات کشت می شود و به منظور تثبیت مقدار کافی از جمعیت نژاد مؤثر با کتری و بروز آلودگی در ریشه هایآن ها نیاز به تلقیح بذور با با کتری مناسب است . به همین منظور جهت بررسی توان تثبیت بیولو ژیک نیترو ژن توسط سویه های مختلف با کتری Rhizobium leguminosarum Biovar phaseoli آزمایشی در سال ۱۳۸۱ به صورت کرت های یکبار خرد شده (اسپیلت پلات ) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در منطقه شهر کرد به مرحله اجراء درآمد . سویه های مختلف با کتری به نامهای L-78,L-47,L-125 و L-109 تهیه شده از مؤسسه خا ک و آب بخش بیولو ژی خا ک به همراه یک تیمارمصرف نیترو ژن به میزان ۱۰۰ کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و شاهد (بدون مصرف کود و عدم تلقیح) به عنوان عامل اصلی و ارقام لوبیا چیتی رقم تلاش، چیتی توده بومی و قرمز توده بومی منطقهشهرکرد به عنوان عامل فرعی در ۴ تکرار مورد بررسی قرار گرفتند . با توجه به نتایج تجزیه واریانس آزمایش مشخص شد که بین سویه های مختلف با کتری تلقیح شده با بذور لوبیا اختلاف معنی داری از لحاظ صفات درصد تثبیت نیترو ژن، نیتروژن اندام هوایی ، تعداد و وزن گره در 50 درصد گل دهی، پروتئین دانه و عملکرد دانه وجود داشت . نتایج آزمایش نشان داد که بیشترین وزن گره و نیترو ژن اندام هوایی از تیمار تلقیح بذور با سویه L-109 منطقه تویسر کان همدان و کمترین آن از تیمار مصرف کود نیترو ژن و شاهد بدست آمدند . حد اکثر و حداقل عملکرد دانه نیز به ترتیب از تیمارتلقیح بذور با سویه L-125 به میزان 2500 کیلوگرم در ه کتار و شاهد (عدم تلقیح بذور و عدم مصرف کود) به میزان ۱۴۰۰ کیلوگرم در هکتار بدست آمد.

کلیدواژه ها:

ارقام لوبیا ، کارایی تثبیت نیترو ژن ، سویه های مختلف با کتری ریزوبیوم