واکنش مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی سورگوم علوفه ای اسپیدفید به دور آبیاری و الگوی کاشت

به منظور مطالعه و اک نش مرفولو ژیکی و فیزیولو ژیکی سورگوم علوفه ای اسپیدفید به دور آبیاری و الگوی کاشت آزمایشی در سال ١٣٨٢ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاداسلامی واحد بیرجند به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گردید . تیمار دور آبیاری با چهار سطح (5، 10، 15 و 20 روز) به عنوان فا کتور اصلی و تیمار الگوی کاشت با دو سطح (کشت یک ردیفه روی پشته و کشت دوردیفه داخل جوی) به عنوان فا کتور فرعی بودند. صفات مرفولو ژیکی و فیزیولو ژیکی شامل ارتفاع بوته ، قطر ساقه ، تعداد برگ ، تعداد پنجه ، تجمع ماده خشک، شاخص سطح برگ و سرعت رشد گیاه مورد مطالعه قرار گرفتند. اثر دور آبیاری بر تمامی صفات فوق معنی دار گردید ولی اثر الگوی کاشت و اثر متقابل دور آبیاری × الگوی کاشت بر هیچ کدام از صفات فوق معنی دار نبود بیشترین ارتفاع ، تعداد برگ و قطر ساقه در چین های اول و دوم مربوطبه دور آبیاری ٥ روز بود که اختلاف معنی داری با دورهای آبیاری ١٥ و ٢٠ روز داشت . دور آبیاری ٥ روز با متوسط 9/06 پنجه در هر بوته بیشترین پنجه زنی در چین دوم را به خود اختصاص داد و با سایر دور های آبیاری اختلاف معنی داری نشان داد . با افزایش دور آبیاری تجمع ماده خشک شاخص سطح برگ و سرعت رشد گیاه کاهش یافت و در زمان برداشت وزن خشک هر بوته سورگوم در چین اول دورهای آبیاری 5، 10، 15، 20 روز به ترتیب 25/1، 21/8، 16/5 و 16/5 گرم و LAI به ترتیب 4/95، 4/5، 3/5، 3/1 بود . حداکثر LAI در این آزمایش 13/3 بود که در دور آبیاری ۵ روز در زمان برداشت چین دوم مشاهده شد. براساس نتایج حاصل از این پژوهش دور آبیاری ٥ روز بیشترین عملکرد علوفه تر و خشک را به خود اختصاص داد اما با توجه به محدودیت آب و نیاز شد ید به علوفه در منطقه جهت صرفه جویی در مقدار آب مصرفی در واحد سطح و افزایش زمین ها ی زیر کشت می توان از دور آبیاری ١٠ روز برای زراعت سورگوم علوفه ای اسپیدفید در بیرجند استفاده نمود.

کلیدواژه ها:

الگوی کاشت ، خصوصیات مرفولو ژیک ، دور آبیاری ، سورگوم علوفه ای اسپیدفید ، فیزیولوژیک