بررسی نظام اجتماعی در ساختار شهرهای اسلامی و چالش های نظام مدریت شهریم حله محور، گامی در راستای تحقق توسعه شهری پایدار در کلانشهرها

مدیریت مهم ترین عامل در حیات، رشد و بالندگی با مرگ یک جامعه است و روند حرکت از وضع موجود به سوی وضع مطلوب را کنترل می کند زندگی مدرن شهری از یک سو تمرکز قدرت درشهرهای ایران از دیگر سو باعث شده است که مناسبات و روابط اجتماعی و مشارکت مردم در اداره امور شهر به سردی گراییده و تنها را فائق آمدن بر این مسائل احیاء روابط محلی و محله ای است توسعه یافتگی به عنوان یکی از شاخص های مهم در برنامه ریزی شهری، تغییرات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زیربنایی، رفاهی را در سطح محلات، نواحی و یا مناطق یک شهر نشان می دهد گسترش ره ها با ساختار فضایی نامنسجم و از هم گسیخته، موجب تمرکز نامعقول و نامناسب امکانات و خدمات در بخش های مختلف شهر و توسعه اقتصادی - اجتماعی نابرابر در آنها شده است. بر اثر توسعه پراکنده و بی سامان شهرها، الگوی سازمان فضایی شهر و ساختار اصلی آن دگرگون شد و موجب از بین رفتن ساختار واحد در کل شهر و تمرکز نامعقول و نامناسب امکانات و خدمات در بخش های مختلف شهر و توسعه اقتصادی اجتماعی نابرابر در آنها شده است از طرفی افزایش وسعت شهرها باعث پیچیدگی های کالبدی - فضایی در شهرها شده است بطوری کهشناخت ساختار و استخوان بندی اصلی شهر ها و ریخت شناسی آن بر اساس تحلیل تمام اجزای شهر امری مشکل و غیرممکن است بنابراین تحلیل ساختار فضایی شهرها در ارتباط با شناخت توزیع امکانات و خدمات و تاثیر آن بر توسعه اجتماعی - اقتصادی بافت های مختلف شهر نیاز به روش هایی دارد که بتواند به این پیچیدگی ها پاسخ دهد. بی تردید موثرترین و پایدارترین برنامه برای مدیریت شهری نظام محله محوری می باشد محور اصلی این بحث نقش محلات در مدیریت شهری درراستای نیل به توسعه شهری پایدار می باشد که به روش کتابخانه و اسنادی انجام گرفته است. این مقاله ارتباط میان ساختار فضایی و تغییر سطح توسعه یافتگی در محله پوریای شهر زاهدان را بررسی می کند در این تحلیل به بررسی شاخص های فیزیکی - کالبدی فضای شهری شهر اسلامی و مدیریت شهری و مشارکت اجتماعی شهروندان در فرآیند توسعه شهری پرداخته شده است و در ارتباط میان ساختار فضایی محلات شهر و تغییرات سطح توسعه یافتگی آن ها وارد شده اند نتایج نشان می دهد ارتباط معنادار قوی و مستقیم میان ارزش هم پیوندی محلی و میانی (یکی از شاخص های شناخت ارزش های فضایی) و تغییر درجه توسعه یافتگی محله در سطح شهر زاهدان برقرار است و می توان تغییرات درجه توسعه یافتگی را درآینده در دیگر محلات شهر زاهدان با توجه به طرح های پیشنهادی مصوب پیش بینی کرد.

کلیدواژه ها:

مدیریت ، مشارکت مردمی ، سطح محلات ، سازمان فضایی