نگرشی دوباره بر پژوهش‌های بازده آبیاری در جمهوری اسلامی ایران

بازده آبیاری پروژه های آبیاری عبارت است از نسبت آب ذخیره شده در ناحیه ریشه در مزرعه به آب تأمین شده از منبع اصلی آبیاری که در ایران مقدار آن بسیار کم گزارش شده است. یکی از علت ها برای حصول مقادیر کم، روش نه چندان درستی است که در اندازه گیری بازده کاربرد آبیاری مزرعه به کار گرفته شده است. با اصلاح روش تعیین بازده کاربرد آبیاری مقادیر قابل قبولی در حد حتی بیش از 70 درصد حاصل می گردد. همچنین طراحی و مدیریت نادرست آبیاری سطحی منجر به بازده پایین در مزرعه گردیده که با اصلاح آنها بازده قابل قبولی حتی بیش از 70 درصد در مزرعه بدست می آید. بازده پروژه‌های بزرگ دز و یا درودزن در حد پایینی گزارش شده است ولی با توجه به مقادیر حجم آب آبیاری، بارندگی و حجم آب زهکشی در شبکه آبیاری و زهکشی مقادیر بازده پروژه‌ها بیش از 50 درصد تخمین زده می شود. با توجه به نگرش مجدد به بازده‌های کاربرد آب در مزرعه به نظر می رسد که در شرایطی که طراحی و مدیریت درستی برای آبیاری سطحی در مزرعه به کاربرده شود می توان از بازده 70 درصد برای تخمین نیاز آبیاری مزرعه استفاده کرد که می تواند با بازده آبیاری بارانی رقابت نماید. با در نظر گرفتن مدیریت «کم آبیاری» مزرعه حتی می‌توان بازدهی بیش از 70 درصد را نیز برای تخمین نیاز آب آبیاری مزرعه به کار برد. با روش هایی از قبیل تحویل حجمی آب آبیاری به مزرعه آبیاری شبانه با طولانی کردن جویچه‌های آبیاری، اعمال کم آبیاری در برنامه ریزی پروژه های آبیاری و استفاده از روش های آبیاری تحت فشار متناسب با نوع گیاه، آب و هوا، خاک و سطح آگاهی زارعین می توان از تلفات آب جلوگیری نمود. این روش‌ها فقط به عنوان نمونه ذکر شده است.