بررسی اثرات سطوح مختلف تنش شوری و خشکی بر خصوصیات جوانه زنی و رشد گیاهچه آویشن خراسانی Thymus transcaspicus

گیاهان دارویی از منابع عظیمی هستند که در صنایع مختلف نقش را ایفا می کنند. بطوریکه بیش از 70 درصد از داروهای مورد استفاده مردم کشورهای پیشرفته منشاء گیاهی دارند. همچنین رشد روز افزون جمعیت و کمبود منابع آبی (با توجه به روند افزایشی توسعه اراضی و کمبود اراضی زراعی مطلوب برای کشاورزی) در دنیا استفاده از گونه های مقاوم به شوری اهمیت زیادی دارد. آویشن خراسانی (Thymus transcaspicus) از گونه های بومی کشور است که در استان خراسان رضوی عمدتاً در ا رتفاعات بینالود و هزار مسجد پراکنش دارد. این تحقیق با هدف م طالعه تأثیرات تنش شوری حاصل از Nacl و (cacl(2 و تنش خشکی PEG6000 بر خصوصیات جوانه زنی و رشد گیاهچه های بذر گیاه انجام گردید که بدین منظور پس از ضدعفونی با هیپوکلریت سدیم، تنش شوری با استفاده از غلظتهای مختلف (صفر، 50، 100، 150، 200، 250 میلیمولار) و تنش خشکی با اعمال پتانسیل های مختلف اسمزی با استفاده از پلی اتیلن گلیکول 6000 (صفر، 0/3-، 0/6-، 0/9، ½-،1/5- مگاپاسکال) در شرایط آزمایشگاه انجام گردید. آزمایشات بصورت طرح بلوک کاملاً تصادفی با 4 تکرار در شرایط آزمایشگاه و ژرمیناتور انجام و تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرم افزارهای SAS و MSTAT صورت گرفت و میانگین ها با استفاده از آزمون چند دامنه ای دانکن مقایسه شدند. نتایج نشان داد که اثر سطوح مختلف نمک، تنش خشکی بر صفات درصد جوانه زنی در اکثر موارد معنی دار بود. مقایسه میانگین ها برای درصد و سرعت جوانه زنی نشان داد که نمک کلرید کلسیم به ترتیب با 63 درصد و 7/11 نسبت به کلرید سدیم با 50 درصد و 1/7 اختلاف معنی دار داشت. با افزایش پتانسیل اسمزی و در PEG بالاتر از 0/3- مگاپاسکال کلیه صفات بطور معنی داری کاهش یافت با وجود این اثرات سوء افزایش غلظتهای مختلف در نمک کلرید سدیم به مراتب بیشتر از کلرید کلسیم بود.

کلیدواژه ها:

، آویشن (Thymus transcaspicus) ، تنش شوری ، تنش خشکی