بررسی تغییرات اقلیم و اثر آن بر رواناب در دوره های آتی در حوضه آبریز رودخانه شهرچای ارومیه

افزایش گازهای گلخانه ای در سال های اخیر باعث برهم خوردن تعادل اقلیمی کره زمین شده که به آن پدیده تغییر اقلیم اطلاقمی شود. این پدیده در دوره های آتی منجر به تغییر در مقادیر متوسط و نوسانات متغیرهای اقلیمی می شود. لذا با توجه به وضعیتهیدرولوژیکی نابسامان دریاچه ارومیه و برای تدوین سیاست های بهینه و سازگار با شرایط آتی، مطالعه منابع آب سطحی ورودی به آناهمیت بالایی دارد. در این راستا، اثرات تغییر اقلیم بر رواناب رودخانه شهرچای ارومیه مورد بررسی قرار گرفته است. لذا از نسخه 5 مدل LARS-WG که امکان پیش بینی تغییر اقلیم توسط نتایج 15 مدل چرخش عمومی GCM، تحت سناریوهای انتشار A1B، A2 و B1 برای افق های 2020، 2050 و 2090 را دارد و از مدل مفهومی بارش-رواناب SIMHYD بمنظور بررسی اثرات متغیرهای اقلیمی بر رواناب استفاده گردید. در این حوضه، تغییرات مطلق پیش بینی شده ی متوسط حداقل دمای ماهانه بین 0/25 الی 7/95 و حداکثر دمای ماهانه بین 0/24- الی 7/95 درجه سانتیگراد برای افق های آتی برآورد شد و مقدار متوسط بارندگی سالانه در افق های آتی 2020، 2055 و 2090 بترتیب 1/41، 6/09 و 14/59 درصد کاهش نسبت به دوره پایه خواهد داشت. متوسط سالانه رواناب رودخانه شهرچای افزایش جزئی به مقدار 0/92 درصد در افق 2020 را نشان می دهد. کاهش رواناب به مقدار 9/21 در صد در افق 2055 و 18/71 درصد در افق 2090 نسبت به دوره پایه پیش بینی شده است. همچنین رواناب رودخانه در فصول زمستان و بهار کاهش و در فصول تابستان و پاییز افزایش خواهند داشت.

کلیدواژه ها:

تغییراقلیم ، مدل LARS-WG ، مدل های چرخش عمومی ، مدل بارش - رواناب SIMHYD و رودخانه شهرچای ارومیه