تحلیل مسئولیت و مالکیت در تولیدات مبتنی بر هوش مصنوعی

ظهور و گسترش فناوریهای مبتنی بر هوش مصنوعی به ویژه در حوزه تولید محتوا و ارائه خدمات نظام حقوقی را با چالشهای جدیدی در زمینه تعیین حدود مالکیت و مسئولیت مواجه کرده است. از سویی، نحوه شناسایی و اعمال مالکیت داده ها، مدل ها و خروجی های تولید شده توسط سامانه های هوش مصنوعی، با توجه به فقدان عنصر انسانی مستقیم و تنوع نقش آفرینان این حوزه، توسعه دهندگان، کاربران، مالکان داده و غیره، مقوله ای پیچیده و چندجهتی محسوب می شود. از سوی دیگر، تعیین مسئولیت مدنی و جبران خسارات ناشی از استفاده یا عملکرد نادرست هوش مصنوعی با رویت ابهامات جدی درباره رابطه، سببیت، توزیع نقش ها و ضعف قوانین اختصاصی روبروست. این مقاله با رویکرد تحلیلی-تطبیقی، ضمن مرور مفاهیم نظری و مبانی حقوقی موجود، به بررسی چالش های عمده، رویه ها و تجربیات بین المللی در این زمینه می پردازد و پیشنهادهایی با هدف بهبود شفافیت حقوقی، تدوین مقررات کارآمد و مدیریت ریسک در نظام حقوقی ایران و سایر کشورها ارائه می دهد.

کلیدواژه ها:

مسئولیت مالکیت تولیدات ، هوش مصنوعی ، کارشناسی ارشد حقوق خصوصی