مبانی و قواعد حاکم بر رفع مسئولیت مدنی پلیس در نظامهای حقوقی ایران و فرانسه

در نظام های حقوقی، مختلف مسئولیت مدنی پلیس به عنوان یکی از موضوعات کلیدی و پیچیده در حقوق عمومی و خصوصی مطرح است که تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله تقصیر، زیان دیده، قواعد انتساب و استانداردهای بین المللی قرار دارد. این مقاله با رویکردی تطبیقی به صورت توصیفی تحلیلی و با استفاده از روش کتابخانه ای به بررسی مبانی و قواعد رفع مسئولیت مدنی پلیس در دو نظام حقوقی ایران و فرانسه می پردازد. یافته ها نشان می دهد که در حقوق ایران قاعده قابلیت انتساب و رابطه سببیت عرفی نقش محوری دارد، در حالی که در فرانسه نظریه های تقصیر و خطر به همراه استانداردهای حقوق بشر مبنای تصمیم گیری هستند. همچنین، تقصیر زیان دیده در هر دو نظام می تواند به کاهش یا رفع مسئولیت پلیس منجر شود، اما معیارهای احراز این تاثیر در دو نظام متفاوت است. نتایج نشان می دهد که در حقوق ایران قواعدی مانند تحذیر اضطرار و پذیرش خطر می توانند مسئولیت مدنی پلیس را کاهش یا رفع کنند. همچنین مقایسه تطبیقی با نظام های حقوقی فرانسه و کامن لا نشان دهنده تفاوت ها و شباهت های موجود در این زمینه است. این مقاله با تحلیل نقاط اشتراک و افتراق دو نظام پیشنهاداتی برای اصلاح قوانین داخلی ارائه می دهد.

کلیدواژه ها:

مسئولیت مدنی ، پلیس ، قاعده ، انتساب ، رابطه سببیت ، تقصیر زیان دیده ، حقوق تطبیقی