ارزیابی پنجاه و یک ژنوتیپ پیشرفته گندم دیم به منظور شناسایی منابع مقاومت به تریپس گندم Haplothrips tritici در شرایط مزرعه ای

تریپس گندم Haplothrips tritici در غلات به ویژه گندم، به عنوان یک آفت با پراکنش وسیع شناخته می­شود. طی سال های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ به منظور بررسی مقاومت ۵۱ ژنوتیپ گندم نان زمستانه (مربوط به مناطق سرد و معتدل سرد) به این آفت، این پژوهش در استان لرستان، شهرستان بروجرد به مرحله اجرا درآمد. آزمایش­ها در شرایط مزرعه و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام و از هر ژنوتیپ یک خط کشت شد. برای نمونه­برداری از جمعیت تریپس گندم، به فاصله زمانی­ ۱۰ روزه از هر کرت پنج سنبله تصادفی انتخاب و در آزمایشگاه جمعیت تریپس روی هر سنبله شمارش و یادداشت شد. در زمان برداشت محصول، برخی از شاخص­های مهم زراعی مرتبط با عملکرد در هر تیمار محاسبه شد. تجزیه واریانس داده­ها نشان دهنده وجود اختلاف آماری بین ژنوتیپ­ها بود. نتایج نشان داد که از بین ۵۱ ژنوتیپ گندم معتدل سرد و سرد چهار ژنوتیپ ۱۱۵-OMAR-OQAM، ۱۳۸-OMAR-۱۳، ۱۴-OMAR-۲۰ و RASAD در ردیف ژنوتیپ­های حساس و دو ژنوتیپ ۳۶-OMAR-۴ و ۲۱۰-OMAR در ردیف ژنوتیپ­های مقاوم جای گرفتند. بقیه ژنوتیپ ها از نظر مقاومت به تریپس گندم بینابین بودند.

کلیدواژه ها:

تریپس گندم ، ژنوتیپ ، شاخص تنش ، گندم دیم ، مقاومت