نقش مراقبت های عاطفی معلمان در کاهش اضطراب دانش آموزان

در محیط آموزشی، نقش معلمان فراتر از انتقال دانش صرف است و جنبه های روانی، عاطفی و اجتماعی دانش آموزان را نیز در بر می گیرد. یکی از مهم ترین مولفه هایی که می تواند سلامت روانی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را تضمین کند، مراقبت عاطفی معلم است. این مراقبت ها شامل درک هیجانات دانش آموز، همدلی، ایجاد فضای امن، پذیرش بی قیدوشرط، حمایت روانی در موقعیت های دشوار و برخورد مهربانانه و انسانی با خطاها و شکست های دانش آموز است. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش مراقبت های عاطفی معلمان در کاهش اضطراب تحصیلی دانش آموزان در مقاطع ابتدایی و متوسطه اول می باشد. این مطالعه با روش توصیفی-همبستگی انجام شد. جامعه آماری شامل دانش آموزان پایه های چهارم تا هشتم در پنج مدرسه شهر لالی بود. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه استاندارد اضطراب کودکان اسپنس (SCAS) و پرسشنامه محقق ساخته در خصوص میزان دریافت مراقبت عاطفی از معلم بود که روایی و پایایی آن تایید شد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نشان داد که بین مراقبت عاطفی معلمان و سطح اضطراب دانش آموزان رابطه معکوس و معناداری وجود دارد (r = -۰.۶۱، p < ۰.۰۱). همچنین تحلیل رگرسیون نشان داد که مراقبت عاطفی معلم می تواند به طور معناداری بیش از ۳۰٪ از واریانس اضطراب دانش آموزان را پیش بینی کند. علاوه بر این، یافته ها حاکی از آن بودند که در مدارسی که معلمان از آموزش های عاطفی و مهارت های ارتباطی بهره مند بودند، سطح اضطراب دانش آموزان به طور قابل توجهی پایین تر بود. این نتایج گویای اهمیت آموزش معلمان در حوزه هوش هیجانی، مهارت های همدلی و رویکردهای روانشناسی مثبت گرا در نظام آموزشی است. در پایان پیشنهاد می شود که در دوره های ضمن خدمت معلمان، محتوایی پیرامون مراقبت های عاطفی، سلامت روان دانش آموزان و شیوه های کاهش اضطراب گنجانده شود. همچنین پیشنهاد می شود مدارس از مشاوران و روان شناسان برای طراحی محیط یادگیری امن و عاطفی بهره گیرند تا از بروز اختلالات روانی در دانش آموزان پیشگیری شود و زمینه برای رشد همه جانبه آن ها فراهم گردد.

کلیدواژه ها:

مراقبت عاطفی معلم ، اضطراب دانش آموز ، رابطه عاطفی در مدرسه ، سلامت روانی ، آموزش همدلانه