توسعه پایدار رهیافتی در جهت شهر پایدار

در حال حاضر موضوع توسعه پایدار در دستور کار بسیاری از سازمانها، نهادها و دولت ها قرار دارد و در بیانیه ها، کنفرانس ها، تحقیقات و مقالات و کتب موجود، تعاریف مختلفی در مورد آن ارائه شده است. تنوع موجود در این تعاریف نشان می دهد که هنوز یک مفهوم و تعریف جامع و مانع که قابل قبول برای همه باشد، مطرح نگردیده است. رویکرد توسعه ی پایدار و مطرح شدن اهداف آن، در برنامه ریزی و توسعه ی شهری تضادهایی به وجود آمده است. تضاد میان اهداف توسعه پایدار نه تضادهای سطحی برخاسته از ترجیح های شخصی هستند، نه تضادهای صرفا مفهومی میان اندیشه های تجریدی منطق اکولوژیکی، اقتصادی و سیاسی، و نه مساله ای نابهنگام که به واسطه هم آمیزی آگاهی زیست محیطی و رکود اقتصادی به وجود آمده باشند. توسعه آنگاه پایدار و ماندگار خواهد بود که همگان آن را به صورت یک فرهنگ بپذیرند یا به اصطلاح مقبولیت عام یابد و مشارکت غیررسمی آحاد یک ملت را دربر گیرد. با بروز ضایعات زیست محیطی و کاهش سطح عمومی زندگی مردم به ویژه در جوامع شهری طی دهه های اخیر، رهیافت توسعه پایدار به عنوان موضوع روز دهه آخر قرن بیستم از سوی سازمان ملل مطرح شد و بعنوان دستور کار قرن بیست و یکم در سطوح بین المللی، منطقه ای و محلی تعیین گردید و اصل پایداری در برنامه های توسعه به عنوان هدفی کلی مورد تاکید قرار می گیرد؛ هدفی که نهایت ندارد و مستمر است. توسعه پایدار حالت تکاملی برنامه های توسعه است که با دیدی کل نگر و نیز با تاکید بر بینشی سیستمی سعی دارد یک رهیافت تعادل بخش را دنبال کند. در بیانیه ها، کنفرانس ها، تحقیقات و مقالات و کتب موجود، تعاریف مختلفی در مورد توسعه پایدار ارائه شده است. تنوع موجود در تعاریف نشان می دهد که مفهوم و تعریف جامع و مانع که قابل قبول برای همه باشد، مطرح نگردیده است. پایدار بدین معنا نیست که هیچ چیزی تغییر ننماید. افزایش جمعیت از سویی و گسترش شهرها با توجه به اصول توسعه پایدار شهری که امروزه از مهمترین اصول حاکم بر تمامی جوانب زندگی بشری است، مهمترین دغدغه های برنامه ریزان و مدیران شهری است که سعی در همسویی برنامه ها و طرح های شهری بر این اصول و ایجاد شهرهایی پایدار است. هرچند این برنامه ها با اختلاف نظرهای موجود و یا تضادهای نگرشی مدیران همراه است.

کلیدواژه ها:

توسعه پایدار ، پایداری شهری ، اصل پایداری ، توسعه شهری ، شهر پایدار ، محیط زیست شهری